Νέος γύρος επίθεσης στην Κοινωνική Ασφάλιση: Ποια σχέδια μπαίνουν σε εφαρμογή

ΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΣΑΡΩΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Oι εξελίξεις στο Ασφαλιστικό τρέχουν. Το κεφάλαιο και η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζουν νέες σαρωτικές αλλαγές. Οι προκλητικές δηλώσεις του Βρούτση ήταν το έναυσμα της νέας επίθεσης και συνοδεύονται με καθημερινά δημοσιεύματα από τα παπαγαλάκια του κεφαλαίου προετοιμασίας της επίθεσης. Ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης, ανάμεσα στα άλλα («το ασφαλιστικό σύστημα οικοδομήθηκε στη βάση πελατειακών σχέσεων»), ανέφερε: «Είναι επιβεβλημένο τώρα να προωθήσουμε την τελική αναμόρφωση στο ασφαλιστικό σύστημα, ώστε να μετατραπεί σε ένα υγιές άθροισμα ενιαίων κανόνων», προετοιμάζοντας νέο σχέδιο ανατροπών.

 

Αλλαγές υπαγορευμένες από τις ανάγκες του κεφαλαίου

 

Επιδιώκεται η απαλλαγή του κράτους και των εργοδοτών από τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος και η σταδιακή μετάβαση προς ένα σύστημα που η «δημόσια» σύνταξη αντικαθίσταται από τη «βασική» προνοιακού χαρακτήρα, οι εισφορές των εργαζομένων θα είναι η «βασική πηγή χρηματοδότησης» της Κοινωνικής Ασφάλισης με συρρίκνωση της υποχρηματοδότησης, με μείωση των εισφορών της εργοδοσίας και αλλαγή του τρόπου είσπραξής των, επιβολής νέας φορολογίας στα λαϊκά στρώματα για την Κοινωνική Ασφάλιση, την παραπέρα είσοδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών και τη δημιουργία επαγγελματικών Tαμείων. Oι αντιασφαλιστικές αλλαγές-αναδιαρθρώσεις, που υπαγορεύονται από τις ανάγκες του κεφαλαίου, εφαρμόζονται δε ανεξάρτητα από το αν κυβερνούν φιλελεύθερες ή σοσιαλδημοκρατικές ή κεντροαριστερές δυνάμεις σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Σχεδιάζουν ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα, που θα λειτουργεί όπως τα εξατομικευμένα και ανταποδοτικά ασφαλιστικά συμβόλαια που πουλάνε οι ιδιωτικές εταιρείες, ένα σύστημα στο οποίο δεν υπάρχουν ούτε αυτά τα κατώτερα όρια συντάξεων που έχουμε σήμερα. Το έχουν ήδη αποφασίσει για την επικουρική και για το εφάπαξ.

 

Για να μη βρεθούμε προ τετελεσμένων γεγονότων, χρειάζεται προετοιμασία των ταξικών συνδικάτων, ενημέρωση της εργατικής τάξης, αλλά και όλων των λαϊκών στρωμάτων, χρειάζεται δυνάμωμα της ενότητας σε αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, ενίσχυση της κοινωνικής συμμαχίας. Κανένας δεν θα μείνει στο απυρόβλητο. Σε αυτήν τη βάση, υπερασπίζουμε καλύτερα ό,τι έχει απομείνει από τις συντάξεις, τις παροχές Υγείας κ.ά., συγκεντρώνουμε δυνάμεις για να διεκδικήσουμε όλα όσα μας ανήκουν, με κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών του λαού και όχι τα κέρδη των λίγων, να ανατρέψουμε την εξουσία των μονοπωλίων, για να αλλάξει τάξη στην εξουσία, να κάνει κουμάντο η εργατική τάξη.

 

Επικουρική σύνταξη και ενοποίηση

 

Το νέο επικουρικό ταμείο (ΕΤΕΑ) θα είναι ένα τεράστιο ταμείο με εκατομμύρια ασφαλισμένους και συνταξιούχους. Έως αυτήν τη στιγμή κατόπιν αιτήματος των «αντιπροσωπευτικότερων» συνδικαλιστικών οργανώσεων των ασφαλισμένων τους, εξαιρέθηκαν από την ένταξη στο ΕΤΕΑ και φαίνεται ότι μετατρέπονται σε ΝΠΙΔ – επαγγελματικά ταμεία οι τομείς Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ),  Επικουρικής Ασφάλισης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑΑΠΑΕ).

 

Δεν έχει οριστικοποιηθεί η κατάσταση για τους τομείς Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών (ΤΕΑΥΦΕ) και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιρειών Πετρελαιοειδών (ΤΕΑΠΕΠ). Η προθεσμία ολοκλήρωσης των σχετικών διαδικασιών είναι έως τις 28.2.2013 και θα εξετασθεί εάν θα ενταχθούν στο ΕΤΕΑ ή θα μετατραπούν σε επαγγελματικά ταμεία – ΝΠΙΔ.

 

Υπάρχει πια μια μεγάλη εμπειρία από τις μέχρι τώρα ενοποιήσεις Ταμείων, που αποδεικνύει τα αντίθετα από αυτά που ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της. Ούτε μία δεν έχει καταλήξει υπέρ των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.

 

Τα σχέδιά τους αυτά μας βρίσκουν κατηγορηματικά αντίθετους!

 

Είμαστε, όμως, κατηγορηματικά αντίθετοι και στην «εναλλακτική πρόταση» για την «ανεξαρτησία» των επικουρικών ταμείων μέσα από τη μετατροπή τους σε ΝΠΙΔ, την οποία προβλέπει ο νόμος σε περίπτωση μη ένταξης στο ΕΤΕΑ μέχρι τις 28/02/13.

 

ΠΩΣ ΠΡΟΧΩΡΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

 

Τι αλλάζει σε κύριες και επικουρικές συντάξεις

 

Το νέο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και τα ΝΠΙΔ, ακόμη χειρότερα και γρηγορότερα, θα χορηγούν συντάξεις «ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές τους», ενώ το ύψος των συντάξεων θα προσαρμόζεται στα οικονομικά δεδομένα των Ταμείων, «ώστε να μη δημιουργούνται νέα ελλείμματα». Στις συντάξεις θα μπορούν να γίνονται ακόμα και ανά τρίμηνο μειώσεις, ανάλογα με τα οικονομικά δεδομένα, καθώς υπάρχει «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος». Δηλαδή, κάθε φορά που προκύπτει έλλειμμα, θα μειώνονται αυτόματα και οι συντάξεις.

 

Το συνολικό ποσό των επικουρικών συντάξεων που θα καταβάλλεται κάθε χρόνο δε θα υπερβαίνει το ποσό των εισφορών που θα έχει λάβει το ΕΤΕΑ κατά τον προηγούμενο χρόνο.

 

Αυτό σημαίνει ότι αν, για παράδειγμα, οι εισπραττόμενες εισφορές αντιστοιχούν στο 70% των καταβαλλόμενων συντάξεων, τότε οι συντάξεις θα μειωθούν αυτόματα κατά 30% για το συγκεκριμένο έτος.

 

Καθιερώνεται το σύστημα των προκαθορισμένων εισφορών, αντί των προκαθορισμένων παροχών που ισχύει έως σήμερα. Οι ασφαλισμένοι δε θα γνωρίζουν επακριβώς το ύψος της επικουρικής σύνταξης που θα λαμβάνουν, καθώς δε θα εξαρτάται μόνο από τις εισφορές που έχουν καταβάλει ή τα χρόνια ασφάλισής τους, αλλά και από τον αριθμό των συνταξιοδοτήσεων τον ίδιο χρόνο, δηλαδή όσο περισσότερες θα είναι οι αιτήσεις συνταξιοδότησης τόσο χαμηλότερες θα κινδυνεύουν να είναι οι παροχές, καθώς οι συνταξιούχοι θα πρέπει να μοιραστούν το περιεχόμενο ενός κοινού «κουμπαρά». Για κάθε ασφαλισμένο, τηρείται ατομικός λογαριασμός, «ατομική μερίδα» από την 1.1.2001 και εντεύθεν.

 

Μετά το 2015, η επικουρική σύνταξη θα αποτελείται από το άθροισμα δύο τμημάτων:

 

Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους έως 31.12.2014 και υπολογίζεται σύμφωνα με τις οικείες καταστατικές διατάξεις και τη γενικότερη νομοθεσία όπως ισχύουν.

 

Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους από 1.1.2015 και εφεξής και υπολογίζεται με το νέο τρόπο.

 

Οδηγούν σε διάλυση τα επικουρικά ταμεία

 

Η κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσής της σχετικά με την Πράσινη Βίβλο για το μέλλον των συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη είναι η αντικατάσταση των επικουρικών ταμείων από τα Επαγγελματικά Ταμεία (ΕΤ). Η εδραίωση και επέκταση των Επαγγελματικών Ταμείων προϋποθέτει την εξαφάνιση των επικουρικών. Στην κατεύθυνση αυτή, βρίσκονται οι νομοθετικές προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες η επικουρική ασφάλιση δε χρηματοδοτείται και πλέον δεν υπάρχει εγγύηση από το κράτος. Aν δεν υπάρχει οικονομική δυνατότητα των Ταμείων ή κλάδων επικουρικής ασφάλισης, δεν καλύπτεται το έλλειμμα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτή θα είναι η συμβολή των ασφαλιστικών ταμείων για τη «χρηματοπιστωτική σταθερότητα» και η συμβολή τους στην ανταγωνιστικότητα στην «οικονομική ανάπτυξη».

 

ΕΦΑΠΑΞ

 

Νέο σοκ θα υποστούν όσοι συνταξιοδοτηθούν και από τα τρία Ταμεία Πρόνοιας – Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) και ΤΑΥΤΕΚΩ (ΔΕΚΟ – Τραπεζών) από την 1-1-2014, καθώς τα εφάπαξ που θα λάβουν θα είναι μειωμένα από 5%-25%, πέραν των μειώσεων που ήδη έχουν επιβληθεί, με απόφαση που υπεγράφη από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση την τελευταία ημέρα του 2012. Το γενικό πλαίσιο που θα διέπει από την 1/1/2014 και μετά τον καθορισμό των εφάπαξ παροχών είναι ένα διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών. Το ποσό της απονεμόμενης εφάπαξ παροχής προκύπτει, ανά έτος, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση των Ταμείων, τον αριθμό των υπόλοιπων ασφαλισμένων, με αποτέλεσμα ύστερα απ’ όλα αυτά να χορηγείται στο τέλος ένα «πλασματικό ποσοστό επιστροφής», το οποίο κάθε χρόνο θα πρέπει να ανακαθορίζεται, με βάση το «συντελεστή βιωσιμότητας» που θα αναπροσαρμόζει – προς τα κάτω – τα εφάπαξ που θα χορηγούνται στο μέλλον.

 

Ανάλογα με το έτος που θα αποχωρήσει κάποιος, και κυρίως ανάλογα με τον αριθμό των συνταξιοδοτούμενων το συγκεκριμένο έτος, θα καθορίζεται το ύψος της παροχής.

 

Ένταση της επίθεσης και στην κύρια σύνταξη

 

Η κυβέρνηση ως το τέλος του χρόνου, με αναλογιστικές μελέτες των Ταμείων, προτάσεις για μείωση των εισφορών και διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης, οργανόγραμμα ανά Ταμείο, εναρμόνιση των πληροφοριακών συστημάτων και με σειρά μέτρα που θα νομοθετήσει, ετοιμάζει:

Ενιαία εισφορά. Στόχος από το 2014 να υπάρξουν ενιαίες ρυθμίσεις με μείωση των εισφορών στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών στα επίπεδα που ισχύουν για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.

Ενιαίο σύστημα παροχών προς τα κάτω. Η καθιέρωση κοινών εισφορών θα οδηγήσει και σε ενιαίες παροχές.

 

Όλα τα παραπάνω εξυπηρετούν το σχέδιο του υπουργείου για να ενοποιήσει τα Ταμεία κύριας ασφάλισης ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ ΜΜΕ με παροχές προς τα κάτω για όλους, το συντομότερο δυνατόν.

 

Οι συντάξεις για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31/12/2014 στο ΙΚΑ δεν έχουν ουσιαστικά καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού. Όσοι συνταξιοδοτηθούν μετά την 1/1/2015 δικαιούνται α) αναλογικό τμήμα της βασικής σύνταξης (360 ευρώ). β) Τμήμα αναλογικής σύνταξης μέχρι το 2010 που υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο, δηλαδή με τις συντάξιμες αποδοχές των πέντε καλύτερων ετών της τελευταίας δεκαετίας, γ) Για τα χρόνια μετά το 2011 αναλογική σύνταξη με βάση τις αποδοχές όλης της περιόδου μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από εκείνον της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.

 

Σταδιακά, το τελικό ποσό θα αποτελείται από τη βασική σύνταξη (360 ευρώ) και από τη σύνταξη που θα είναι σε άμεση συνάρτηση με τις εισφορές και το σύνολο του εργασιακού βίου κάθε ασφαλισμένου.

 

Επομένως, το ενιαίο μοντέλο εισφορών θα οδηγήσει σταδιακά και σε κοινές συντάξεις ανά ασφαλιστικό φορέα. Αυτό θα επηρεάσει αρχικά όσους καλύπτονται από τα λεγόμενα «ευγενή» ταμεία, τα οποία χορηγούν 20% με 30% υψηλότερες συντάξεις σε σχέση με το ΙΚΑ.

 

Διαρκής «αξιολόγηση» από την ΕΕ

 

Η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και των δημόσιων συστημάτων ασφάλισης αποτελούν στρατηγική προτεραιότητα για την πλουτοκρατία, την ΕΕ, τις αστικές κυβερνήσεις, έτσι ώστε να μειώσουν δραστικά την τιμή της εργατικής δύναμης, για τη διασφάλιση της κερδοφορίας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ.

 

Η δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι «η πρόοδος που σημειώνουν τα κράτη – μέλη» – στη σφαγή των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και συστημάτων – θα παρακολουθείται από την Επιτροπή με «δείκτες συγκριτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο της Στρατηγικής Ευρώπη 2020» σημαίνει ότι όλες οι στρατηγικές αντιασφαλιστικές αναδιαρθρώσεις που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για να αυξήσει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης θα καθοδηγούνται από την ΕΕ και θα εφαρμόζονται από τις αστικές κυβερνήσεις σε κάθε κράτος – μέλος, με ενιαίο τρόπο .

 

Οι στρατηγικές κατευθύνσεις ΕΕ – κεφαλαίου – αστικών κυβερνήσεων είναι:

 

Α. Σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής: Αύξηση δηλαδή του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.

 

Β. Περιορισμός της πρόωρης συνταξιοδότησης.

 

Γ. Ανάπτυξη – επέκταση των ιδιωτικών συστημάτων ασφάλισης ή όπως αναφέρονται «Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών» (ΙΕΣΠ).

 

Οι παραπάνω στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου δεν είναι καινούργιες. Περιέχονται στους στόχους των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που προωθεί η αντιλαϊκή στρατηγική της ΕΕ «Ευρώπη 2020», από το 1990 και στη συνέχεια και περιλαμβάνονται επίσης στις συστάσεις της στα κράτη – μέλη.

 

Ευθύνες συνδικαλιστικών και πολιτικών δυνάμεων

 

Ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός έχει σοβαρές ευθύνες. Στηρίζει ενεργητικά τη στρατηγική του μεγάλου κεφαλαίου, δέχεται τα κριτήρια της ανταγωνιστικότητας και την υπερκερδοφορία του κεφαλαίου σύμφωνα με τις αντοχές της οικονομίας. Δέχεται να γίνει συνδιαχειριστής της κρίσης. Από τη μια μεριά, στηρίζουν ολόψυχα την ΕΕ και συναποφασίζουν, και από την άλλη, διαμαρτύρονται για τις συνέπειες από την εφαρμογή της στρατηγικής της, ενοχοποιώντας μόνο τους εθνικούς «χειρισμούς» και τις «πρακτικές» υλοποίησης αυτών των πολιτικών.

 

Τα στελέχη της ΠΑΣΚΕ, της ΔΑΚΕ και της «Αυτόνομης Παρέμβασης» με τη στάση τους και τη θέση τους για μετατροπή από την επικουρική σε ΝΠΙΔ βάζουν εμπόδια στους αγώνες και διευκολύνουν την εφαρμογή αντιασφαλιστικών – αντεργατικών νόμων. Λένε ψέματα ότι έχουν θέση υπέρ ενός δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος. Θέλουν να δημιουργήσουν ένα Ταμείο ιδιωτικό, χωρίς καμιά κρατική εγγύηση, δηλαδή με κράτος και εργοδότες απαλλαγμένους από οποιαδήποτε ευθύνη. Ένα Ταμείο που θα λειτουργεί ανταποδοτικά και με τους κανόνες της αγοράς και δε θα εξασφαλίζει κανένα δικαίωμα, καμιά παροχή, καμιά σύνταξη. Έβαλαν πλάτη για να εφαρμοστεί ο νόμος Ρέππα, για τα Επαγγελματικά Ταμεία, ο νόμος Πετραλιά, η πρώτη συγχώνευση των επικουρικών Ταμείων, όταν το ταξικό κίνημα τον αντιπάλευε με απεργίες, κινητοποιήσεις, καταλήψεις.

 

Ούτε η ένταξη στο ενιαίο επικουρικό ούτε η μετατροπή των Ταμείων σε ΝΠΙΔ – επαγγελματικά είναι η λύση. Η μη ένταξη ενός Ταμείου στο ΕΤΕΑ είναι χειρότερη επιλογή, το οδηγεί σε επαγγελματικό Ταμείο. Ένα Ταμείο – ΝΠΙΔ δε θα μπορεί να εξασφαλίσει ούτε δικαιώματα, ούτε συντάξεις, μας φέρνει πιο κοντά στην ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης. Τόσο το ΕΤΕΑ όσο και τα ΝΠΙΔ – επαγγελματικά που θα γίνουν θα λειτουργούν σε βάρος των εργαζομένων, αφού οι ασφαλισμένοι θα γνωρίζουν μόνο το ύψος των εισφορών που θα δίνουν, αλλά όχι τι σύνταξη θα πάρουν και αν θα την πάρουν. Η λογική της εξαίρεσης και της εξασφάλισης μικρής χρονικής παράτασης σε ό,τι αφορά την ένταξη είναι καταστροφική.

 

Οι δυνάμεις της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ καλλιεργούν αυταπάτες ότι ο κλάδος μπορεί να γλιτώσει από τη θύελλα, ότι το Ταμείο μπορεί να εξαιρεθεί από τις γενικότερες αντιασφαλιστικές ρυθμίσεις και ότι τα προβλήματα αυτά είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με επαφές με τους κυβερνητικούς και άλλους παράγοντες. Καταθέτουν αίτηση για να λειτουργούν ως Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου – επαγγελματικά Ταμεία, προβάλλοντας αυτήν την απόφαση ως καλύτερη εναλλακτική λύση αντί της ένταξής του στο ΕΤΕΑ. Το νέο Ταμείο και στη μια και στην άλλη περίπτωση θα σημάνει νέα μείωση των επικουρικών συντάξεων, κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης και πολύ σύντομα θα οδηγηθεί σε δύσκολες καταστάσεις. Οι επιπτώσεις θα είναι τραγικές, επειδή: Τα έσοδα των Ταμείων μειώνονται, όσο μειώνονται οι εργοδοτικές εισφορές και όσο η ανασφάλιστη εργασία και η εισφοροδιαφυγή αυξάνονται. Οι απολύσεις, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και οι μειώσεις των μισθών, με το τσάκισμα των ΣΣΕ, θα μεγαλώσουν ακόμα περισσότερο τις απώλειες στα έσοδα. Αυτό σημαίνει ότι τα «ανεξάρτητα» Ταμεία θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις εισφορές των εργαζομένων και να μειώσουν τις συντάξεις – παροχές.

 

Τα αποθεματικά μειώνονται με το περιβόητο «κούρεμα» των ομολόγων. Στο μέλλον θα είναι ακόμα πιο επισφαλή, αφού ένα ΝΠΙΔ θα μπει αναπόφευκτα στο φαύλο κύκλο των «επενδύσεων» σε νέα ομόλογα, στο χρηματιστήριο, για να αντισταθμίσει τις απώλειες στα αποθεματικά, επιφέροντας νέες δραματικές συνέπειες στη ρευστότητα.

 

Εξυπηρέτηση της πολιτικής του κεφαλαίου

 

Όσο και να προσπαθούν αυτές οι ηγεσίες να προβάλουν όλα αυτά ως τάχα κινήσεις σωτηρίας των Ταμείων, δεν μπορούν να κρύψουν τις πραγματικές στοχεύσεις τους.

 

Φαίνεται ότι υπερασπίζονται ασφαλιστικά δικαιώματα, ενώ επιταχύνουν την ανατροπή της επικουρικής όπως την ξέραμε. Η πολιτική που εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα με τη συναίνεση της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ και άλλων συνδικαλιστικών οργανώσεων έφερε σαν «αναγκαίο κακό» την ενοποίηση. Τέτοιες αυταπάτες καλλιεργούσαν μέχρι πρόσφατα στην ΕΥΔΑΠ για το επικουρικό τους και στο τέλος μπήκαν …παρακαλετά στο σημερινό ΕΤΕΑ. Παρόμοιες αυταπάτες καλλιεργούσαν για το επικουρικό της Γενικής Τράπεζας, το οποίο εντάχθηκε άρον – άρον στο σημερινό ΕΤΕΑ. Δεκάδες Ταμεία, παλιότερα εύρωστα, αποφάσισαν να ενταχθούν και παλιότερα και τώρα στο ΕΤΕΑ, για να πληρώνουν τις συντάξεις ή άλλα για να απαλλάξουν τους μετόχους π.χ. τράπεζες, ΟΤΕ από τα βάρη. Γίνονται «λαγοί» στην κυριολεξία για να ικανοποιηθούν οι στόχοι του κεφαλαίου για μείωση του «μη μισθολογικού κόστους», για να ενισχυθεί η κερδοφορία – ανταγωνιστικότητα πιο γρήγορα.

 

Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης είναι ο δεύτερος από τους «τρεις πυλώνες ασφάλισης» που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι κατασκεύασμα που προωθεί το κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι, στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο την ιδιωτικοποίηση της Κοινωνικής Ασφάλισης και την ανάληψη του βάρους της Ασφάλισης από τους ίδιους τους εργαζόμενους.

 

Οι δυνάμεις του «ευρωμονόδρομου» ισχυρίζονται ότι αιτία της οικονομικής κρίσης είναι ο ακραίος νεοφιλελεύθερος τρόπος διαχείρισης της καπιταλιστικής οικονομίας, αθωώνοντας έτσι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και μιλώντας για ανάγκη «κεντροαριστερών κυβερνήσεων συνεργασίας ως απάντηση στη Δεξιά». Όμως, η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ρομάνο Πρόντι, στην Ιταλία, προώθησε την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, πάνω από τα 67 χρόνια, και ανάλογη πολιτική εφάρμοσαν τελευταία στη Δανία και σε άλλες χώρες.

 

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αντιταχθεί ουσιαστικά στην αντιλαϊκή πολιτική και στην επίθεση του κεφαλαίου και στα ασφαλιστικά δικαιώματα. Ξέρουν πολύ καλά ότι η πολιτική και οι οδηγίες της ΕΕ προωθούν ελαστικές μορφές απασχόλησης, αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση συντάξεων, δουλειά χωρίς συγκροτημένα μισθολογικά και κοινωνικά δικαιώματα. Παροτρύνουν όμως τους εργαζόμενους να …αξιοποιήσουν ως δήθεν ασπίδα προστασίας το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο, τις οδηγίες της ΕΕ. Δεν εναντιώνεται στην ιδιωτική ασφάλιση, στα Επαγγελματικά Ταμεία, είναι υπέρ της συνύπαρξης του ιδιωτικού με το δημόσιο τομέα και στην Υγεία.

 

Έβαλε πλάτη για την ισχυροποίηση και οικοδόμηση αυτής της ΕΕ, αρχής γενομένης από την υπερψήφιση της Συνθήκης του Μάαστριχτ.

 

Η θέση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος

 

Γνώμονας της πάλης των εργαζομένων και των συνταξιούχων είναι οι δικές μας ανάγκες, με βάση και τις δυνατότητες που δημιουργεί ο τεράστιος πλούτος που εμείς παράγουμε. Η δική μας προοπτική είναι: Ένα ενιαίο υποχρεωτικό, αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν καθολικό σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης, που θα εξασφαλίζει συντάξεις και παροχές για όλους, αντίστοιχες των λαϊκών αναγκών.

 

Στα πλαίσια αυτά, θα παλέψουμε για το συντονισμό των εργαζομένων όλων των κλάδων με τους παρακάτω στόχους πάλης:

Κανένα δικαίωμα να μη χαθεί. Καμία μείωση των επικουρικών και κύριων συντάξεων. Ανάκληση όλων των μειώσεων που έχουν επιβληθεί. Επαναφορά 13ης και 14ης επικουρικής σύνταξης.

Πλήρης κρατική εγγύηση όλων των συντάξεων και των παροχών. Κατάργηση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων. Κατάργηση όλων των γαλαζοπράσινων αντιασφαλιστικών νόμων. Καταδίκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Να πληρώσουν το κράτος και οι εργοδότες, που έχουν την ευθύνη για τα ελλείμματα στα επικουρικά ταμεία. Επιστροφή όλων των λεηλατημένων αποθεματικών στα Ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης.

Να καταργηθούν οι αυξήσεις των εισφορών των εργαζομένων που έχουν επιβληθεί τα τελευταία χρόνια. Σταδιακή κατάργηση της εργατικής ασφαλιστικής εισφοράς, πλήρης ανάληψη της ευθύνης από το κράτος και το μεγάλο κεφάλαιο. Αύξηση των εργοδοτικών εισφορών. Άμεση κατάργηση της εισφοράς των εργαζομένων στον κλάδο Υγείας.

Κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με 4.050 ημέρες εργασίας – ασφάλισης. Συνταξιοδότηση ανεξαρτήτως ηλικίας στα 30 χρόνια ή 9.000 μέρες εργασίας.

Επιστροφή των κλεμμένων, των οφειλών του κράτους και της εργοδοσίας. Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, απόσυρση των αποθεματικών των Ταμείων από κάθε λογής «τζόγο». Κατάργηση κάθε διάταξης για τζογάρισμα των αποθεματικών σε μετοχές και άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Αναπλήρωση όλων των επιπτώσεων του PSI στα Ασφαλιστικά Ταμεία με ευθύνη του κράτους και της εργοδοσίας.

Σύνταξη στα 55 χρόνια για τις γυναίκες και στα 60 για τους άνδρες, για τους μισθωτούς, τους αγρότες, τους αυτοαπασχολούμενους. Πέντε (5) χρόνια λιγότερο για τα Βαρέα – Ανθυγιεινά Επαγγέλματα.

 

Συναγερμός – δράση τώρα

 

Σε κάθε χώρο δουλειάς σε αντιπαράθεση με την εργοδοσία να συγκροτηθούν Επιτροπές Αγώνα, να ενισχυθούν αποφασιστικά οι συλλογικές διαδικασίες, η συσπείρωση και η αλληλεγγύη των εργαζομένων, η ενότητα δράσης, με διεκδικητικό πλαίσιο που να εκφράζει τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων, να μαζικοποιηθούν τα σωματεία. Να ενισχυθεί το ταξικό κίνημα, η αντιπροσωπευτική κλαδική Ομοσπονδία, το ΠΑΜΕ.

 

Αντεπίθεση, ο δρόμος των εργαζομένων

 

Να διεκδικήσουμε αυτά που μας ανήκουν. Η εργατική τάξη να κάνει κουμάντο, με την κοινωνική συμμαχία να ανατρέψει την εξουσία των μονοπωλίων. Χρειάζεται αλλαγή της τάξης στην εξουσία, προβάλλει η αναγκαιότητα του άλλου δρόμου ανάπτυξης, με κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών του λαού και όχι τα κέρδη των λίγων.

 

Αναδημοσίευση από τον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», 24 Φλεβάρη 2013 via 902.gr

Εργαστήριο πολιτικής θεωρίας στην Κόκκινη Κολλεκτίβα, 24/2

Ομάδα Θεωρίας στον Κοινωνικό Χώρο Κόκκινη Κολλεκτίβα 

 

Στόχος των συναντήσεων του εργαστηρίου πολιτικής και κοινωνικής θεωρίας είναι η επεξεργασία θεωρητικών και επιστημονικών ρευμάτων όπως και η αποκρυστάλλωση αυτών στο κοινωνικο, πολιτικό και ιδεολογικό πεδίο. Η προσπάθεια που ξεκινάμε συνδέεται άρρηκτα με την αναγκαιότητα ενότητας θεωρίας και πολιτικής, την αναγκαιότητα η επιστημονική έρευνα-ειδικά στο πεδίο των κοινωνικών επιστημών- να πραγματώνεται εντός της κοινωνίας, με βάση τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις που η τελευταία γεννά, και προς όφελος των αναγκών του κόσμου της εργασίας. 

 

Πρώτη προπαρασκευαστική συνάντηση

 

Κυριακή 24/2 6:00 μμ : «Μια πρώτη προσέγγιση στον Γερμανικό Ιδεαλισμό, μέσω της ενασχόλησης μας με την θεωρητική και πολιτική σκέψη των Κάντ, Χέγκελ»

 Λεωφόρος Αλεξάνδρας 9,  2ος όροφος 

Πηγή: Κόκκινη Κολλεκτίβα 

Καρλ Μαρξ: “Οι απεργίες και οι εργατικές ενώσεις”

«Η αθλιότητα της φιλοσοφίας». Ο Μαρξ αποφάσισε να γράψει αυτό το έργο, στα τέλη του 1846, μόλις διάβασε το έργο του Προυντόν «Φιλοσοφία της αθλιότητας»

Καρλ Μαρξ: “Οι απεργίες και οι εργατικές ενώσεις” (τελευταίο κεφάλαιο του έργου “Η Αθλιότητα της Φιλοσοφίας” – Απάντηση στον Προυντόν)

Οι απεργίες και οι εργατικές ενώσεις

Είναι το τελευταίο κεφάλαιο του έργου του Μαρξ, «Αθλιότητα της φιλοσοφίας», που ασκεί κριτική στον Προυντόν. Εδώ κριτικάρει την άποψη ότι η πάλη για αύξηση των μισθών οδηγεί νομοτελειακά στη γενική ανατίμηση των εμπορευμάτων, άποψη που καλούσε τους εργάτες να μην παλεύουν για αύξηση μισθών. Αποκαλύπτει το λαθεμένο της άποψης, μέσα από τη σχέση μισθών – κερδών, εδώ βρίσκεται η ουσία της εκμετάλλευσης. Αναφέρεται στην επίδραση που έχει η αλλαγή της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου στις τιμές των εμπορευμάτων, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτει τους παράγοντες που επιδρούν στην πτώση του ποσοστού των κερδών. Τέλος, αναφέρεται στις εργατικές ενώσεις και τη σημασία τους, στην πολιτική πάλη των εργατών, στις παρεμβάσεις των καπιταλιστών στο κίνημα, αλλά και στο αναπόφευκτο της τελικής σύγκρουσης, για την κατάργηση της ταξικής κοινωνίας.

«Κάθε κίνηση γι’ αύξηση στους μισθούς δεν μπορεί να ‘χει άλλο αποτέλεσμα από κείνο που έχει το ανέβασμα της τιμής του σταριού, του κρασιού κλπ. δηλαδή το αποτέλεσμα μιας σιτοδείας. Γιατί τι είναι ο μισθός; Ο μισθός είναι το αντίτιμο των εξόδων παραγωγής του σταριού κλπ., είναι ακέρια η τιμή κάθε πράγματος. Ας πάμε ακόμα πιο μακριά: Ο μισθός είναι η αναλογία των στοιχείων που συνθέτουν τον πλούτο και που καταναλώνονται γι’ αναπαραγωγή δυνάμεων, κάθε μέρα από τη μάζα των εργαζομένων. Λοιπόν, το να διπλασιάσουμε τους μισθούς… είναι σα να δίνουμε σε καθένα από τους παραγωγούς μεγαλύτερο μέρος απ’ όσο είναι το προϊόν του, πράγμα που είναι αντιφατικό. Κι αν η αύξηση των μισθών γίνει σ’ ένα μικρό αριθμό βιομηχανιών, είναι σα να προκαλούμε γενική αναταραχή στις ανταλλαγές, με μια λέξη, σ ι τ ο δ ε ί α… Είναι αδύνατο…, το δηλώνω ανοιχτά, οι απεργίες που φέρνουν αύξηση μισθών να μην καταλήξουν σε μια γενική ανατίμηση: αυτό είναι τόσο σίγουρο όσο και το πως δυο και δυο κάνουν τέσσερα» (Προυντόν, Τόμ. Ι, σελ. 110-111).

 

Αρνιούμαστε όλους αυτούς τους ισχυρισμούς έξω από το πως δυο και δυο κάνουν τέσσερα.

 

Πρώτα – πρώτα δεν υπάρχει γενική ανατίμηση. Αν η τιμή κάθε πράγματος διπλασιαστεί ταυτόχρονα με το μισθό, δεν υπάρχει αλλαγή στις τιμές, υπάρχει αλλαγή μονάχα στους όρους.

 

Υστερα, μια γενική αύξηση των μισθών δεν μπορεί ποτέ να φέρει μια περισσότερο ή λιγότερο, γενική, ανατίμηση των εμπορευμάτων. Πραγματικά, αν όλες oι βιομηχανίες χρησιμοποιούσαν τον ίδιο αριθμό εργατών σ’ αναλογία με το σταθερό κεφάλαιο ή με τα μέσα που χρησιμοποιούν, ένα γενικό ανέβασμα των μισθών, θα ‘φερνε μια γενική πτώση των κερδών κι η τρέχουσα τιμή των εμπορευμάτων δε θα πάθαινε καμιά αλλοίωση.

 

Μα καθώς η σχέση της χειροτεχνικής εργασίας με το σταθερό κεφάλαιο δεν είναι η ίδια στις διάφορες βιομηχανίες, όλες οι βιομηχανίες που χρησιμοποιούν σχετικά μεγαλύτερο όγκο σταθερού κεφαλαίου και λιγότερους εργάτες, θ’ αναγκαστούν αργά ή γρήγορα να ελαττώσουν την τιμή των εμπορευμάτων τους. Στην αντίθετη περίπτωση, στην περίπτωση που η τιμή των εμπορευμάτων τους δεν πέσει, το κέρδος τους θ’ ανεβεί πάνω από το κοινό ποσοστό των κερδών. Οι μηχανές δεν είναι μισθωτοί. Η γενική, λοιπόν, αύξηση μισθών θα χτυπήσει (θα βλάψει) λιγότερο τις βιομηχανίες που χρησιμοποιούν, σε σύγκριση μ’ άλλες, πιο πολλές μηχανές και λιγότερους εργάτες. Ωστόσο, επειδή ο συναγωνισμός έχει πάντα την τάση να ισοπεδώνει το ποσοστό κερδών, τα κέρδη που ανεβαίνουν πάνω από το κανονικό ποσοστό δε θα μπορούν παρά να ‘ναι παροδικά. Ετσι, έξω από μερικές ταλαντεύσεις, μια γενική αύξηση των μισθών, θα φέρει, αντί για γενική ανατίμηση, όπως το λέει ο κ. Προυντόν, μερική πτώση, δηλαδή πτώση στην τρεχούμενη τιμή των εμπορευμάτων που κατασκευάζονται, βασικά, με τη βοήθεια των μηχανών.

 

Η αύξηση κι η πτώση του κέρδους και των μισθών δεν εκφράζουν παρά την αναλογία που οι κεφαλαιούχοι κι οι εργαζόμενοι μετέχουν στο προϊόν μιας εργάσιμης μέρας, χωρίς να επιδρούνε στις περισσότερες περιπτώσεις, πάνω στην τιμή του προϊόντος.

 

Μα το πώς «οι απεργίες, που φέρνουν αύξηση μισθών, καταλήγουν σε γενική ανατίμηση ακόμα και σε σ ι τ ο δ ε ί α», αυτό είναι από κείνες τις ιδέες που δεν μπορούν να γεννηθούν παρά μονάχα μέσα στο μυαλό ενός ακατανόητου ποιητή.

Στην Αγγλία, οι απεργίες δώσανε κανονικά αφορμή για την εφεύρεση και τη χρησιμοποίηση μερικών καινούριων μηχανών. Οι μηχανές στάθηκαν, μπορεί κανένας να πει, το όπλο που μεταχειρίζονταν οι κεφαλαιοκράτες, για να τσακίσουν τη σε εξέγερση ειδικευμένη εργασία. Η αυτόματη κλωστική μηχανή (celfactingmule), – η μεγαλύτερη εφεύρεση της σύγχρονης βιομηχανίας – έθεσε εκτός μάχης τους εξεγερμένους κλώστες. Αν κι οι εργατικές ενώσεις κι οι απεργίες δε θα ‘χαν άλλο αποτέλεσμα απ’ το να ξεσηκώσουν ενάντιά τους τις δυνάμεις του μηχανικού δαιμονίου, ωστόσο, ασκήσανε πάντα τεράστια επίδραση στην ανάπτυξη της βιομηχανίας.

 

«Βρίσκω», συνεχίζει ο κ. Προυντόν, σ’ ένα άρθρο, που δημοσίευσε ο κ. Λεόν Faucher (Φωσσέ) το Σεπτέμβρη του 1845, «πως, από κάμποσο καιρό και δώθε, οι Αγγλοι εργάτες έχασαν τη συνήθεια των ενώσεων (coalitions) πράγμα που είναι σίγουρα μια πρόοδος, που γι’ αυτή πρέπει να τους συγχαρούμε: μα η βελτίωση τούτη στο ηθικό των εργατών, προέχεται πάν’ απ’ όλα από την οικονομική τους μόρφωση. Ενας κλώστης εργάτης, σε μια συνέλευση του Μπόλτον, φώναξε πως οι μισθοί δεν εξαρτιούνται καθόλου απ’ τους εργοστασιάρχες. Σ’ εποχές καταπίεσης, τ’ αφεντικά είναι σα να λέμε, το μαστίγιο που παίρνει για όπλο η ανάγκη κι είτε το θέλουνε τ’ αφεντικά είτε όχι, πρέπει να χτυπούν. Η ρυθμιστική αρχή είναι η σχέση της προσφοράς με τη ζήτηση. Και τ’ αφεντικά δεν έχουν τούτη τη δύναμη… Μάλιστα! φωνάζει ο κ. Προυντόν. Να εργάτες μορφωμένοι, εργάτες υποδειγματικοί κλπ., κλπ. Τούτη η αθλιότητα έλειπε από την Αγγλία: δε θα περάσει τον Πορθμό» (Προυντόν, σελ. 261-262).

 

Απ’ όλες τις πόλεις της Αγγλίας, εκεί που αναπτύχθηκε περισσότερο ο ριζοσπαστισμός είναι το Μπόλτον. Είναι γνωστό πως οι εργάτες του Μπόλτον, είναι όσο δεν παίρνει επαναστατικοί. Από τη μάχη των μεγάλων αναταραχών που έγιναν στην Αγγλία για να καταργηθούν οι νόμοι για τα δημητριακά, οι Αγγλοι εργοστασιάρχες νόμισαν πως δε θα μπορούσαν ν’ αντιμετωπίσουν διαφορετικά τους γαιοκτήμονες παρά βάζοντας μπροστά τους εργάτες. Μα καθώς τα συμφέροντα των εργατών δεν ήταν λιγότερο αντίθετα με τα συμφέροντα των εργοστασιαρχών, απ’ όσο αντίθετα ήταν τα συμφέροντα των εργοστασιαρχών με τα συμφέροντα των γαιοκτημόνων, ήταν φυσικό να βρεθούν οι εργοστασιάρχες σε δεύτερη μοίρα στις συγκεντρώσεις των εργατών. Τι έκαμαν οι εργοστασιάρχες; Για να σώσουν τα προσχήματα, οργάνωσαν συγκεντρώσεις αποτελούμενες σε μεγάλο μέρος από επιστάτες και μικρό αριθμό εργάτες που τους ήταν αφοσιωμένοι και φίλους του εμπορίου όπως τους λέγανε σωστά. Οταν αργότερα oι εργάτες προσπάθησαν, όπως στο Μπόλτον και το Μάντσεστερ, να πάρουν μέρος σ’ αυτές τις συγκεντρώσεις, για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στις πλαστές αυτές εκδηλώσεις, τους απαγόρευσαν την είσοδο, λέγοντας πως αυτή ήταν μια συγκέντρωση με προσκλήσεις (ticketmeeting). Μ’ αυτήν τη λέξη εννοούν συγκεντρώσεις που γίνονται δεκτά μονάχα πρόσωπα εφοδιασμένα με δελτία εισόδου. Ωστόσο, oι τοιχοκολλημένες αγγελίες μιλούσαν για δημόσιες συγκεντρώσεις. Οσες φορές γίνονταν τέτοιες συγκεντρώσεις, οι εφημερίδες των εργοστασιαρχών, δημοσιεύανε πομπώδικα και λεπτομερειακά τους λόγους που εκφωνούνταν σ’ αυτές. Δε χρειάζεται να πούμε πως εκείνοι που εκφωνούσαν αυτούς τους λόγους ήταν οι επιστάτες. Οι εφημερίδες του Λονδίνου τους αναδημοσιεύανε κατά γράμμα. Ο κ. Προυντόν έχει το ατύχημα να παίρνει τους επιστάτες για τους συνηθισμένους εργάτες και να τους διατάζει να μην περάσουν τον πορθμό.

 

Αν στα 1844 και 1845 οι απεργίες είναι λιγότερο χτυπητές από πρωτύτερα, αυτό συμβαίνει γιατί το 1844 και 1845 ήταν τα δυο πρώτα χρόνια ανόδου που παρουσιάστηκαν στην αγγλική βιομηχανία, από το 1837 και δώθε. Ωστόσο κανένα από τα τρέιντ – γιούνιονς (εργατικά συνδικάτα) δεν είχε διαλυθεί.

Ας ακούσουμε τώρα τους επιστάτες του Μπόλτον. Σύμφωνα μ’ αυτούς, οι εργοστασιάρχες δεν είναι οι κύριοι του μισθού, γιατί δεν είναι οι κύριοι της τιμής του προϊόντος, γιατί δεν είναι οι κύριοι της παγκόσμιας αγοράς. Με τούτο το συλλογισμό, άφηναν να εννοηθεί πως δεν έπρεπε να κάνουν οι εργάτες ενώσεις για ν’ αποσπούν απ’ τους εργοδότες αύξηση μισθού. Αντίθετα, ο κ. Προυντόν τους απαγορεύει τις εργατικές ενώσεις από φόβο πως μια εργατική ένωση, μπορεί να ‘χει σαν αποτέλεσμα μιαν αύξηση μισθών, που θα οδηγούσε σε γενική σιτοδεία. Δεν έχουμε ανάγκη να πούμε πως μονάχα σ’ ένα σημείο υπάρχει εγκάρδια συνεννόηση ανάμεσα στους επιστάτες και στον κ. Προυντόν: το σημείο αυτό είναι πως αύξηση μισθών ισοδυναμεί με αύξηση στην τιμή των προϊόντων.

 

Μα ο φόβος σιτοδείας να ‘ναι τάχα η αληθινή αιτία για το θυμό του κ. Προυντόν; Οχι! Τα βάζει αφελέστατα με τους επιστάτες του Μπόλτον, γιατί προσδιορίζουν την αξία απ’ την προσφορά και τη ζήτηση και δε σκοτίζονται καθόλου για τη συστατική αξία, για την αξία που πέρασε σε κατάσταση σύστασης, μαζί με τη μόνιμη ανταλλακτική αξία κι όλες τις άλλες αναλογίες σχέσεις και σχέσεις αναλογίας, που μας εξασφάλισε η Θεία Πρόνοια.

 

«H απεργία των εργατών είναι παράνομη και δεν είναι μονάχα ο Ποινικός κώδικας που το λέει αυτό, μα και το οικονομικό σύστημα, η ανάγκη της “καθεστηκυίας” τάξης. Να μπορεί ο κάθε εργάτης ατομικά να διαθέτει ελεύθερα το άτομό του και τα χέρια του, αυτό μπορεί να γίνει ανεκτό, μα να προσπαθούν οι εργάτες με τις ενώσεις τους ν’ ασκήσουν βία στο μονοπώλιο, αυτό δεν μπορεί να το επιτρέψει η κοινωνία» (Τόμ. 1, σελ. 237 και 235).

 

Ο κ. Προυντόν, προσπαθεί να παρουσιάσει ένα άρθρο του Ποινικού Κώδικα σαν αναγκαίο και γενικό αποτέλεσμα των σχέσεων της αστικής παραγωγής.

 

Στην Αγγλία, οι εργατικές ενώσεις καθιερώθηκαν με νόμο ψηφισμένο από το κοινοβούλιο. Και κείνο που ανάγκασε το κοινοβούλιο να δώσει με νόμο τούτη την άδεια είναι το οικονομικό σύστημα. Στα 1825, όταν υπουργός ήταν ο Huskisson (Χούσκισον) και το Κοινοβούλιο υποχρεώθηκε να τροποποιήσει τη νομοθεσία για να την κάνει πιο σύμφωνη με μια κατάσταση πραγμάτων που προκύπτει από τον ελεύθερο συναγωνισμό, χρειάστηκε να καταργήσει αναγκαστικά όλους τους νόμους που απαγορεύανε τις εργατικές ενώσεις. Οσο περισσότερο αναπτύσσονται η σύγχρονη βιομηχανία κι ο συναγωνισμός, τόσο περισσότερα είναι τα στοιχεία που προκαλούνε και βοηθούνε τις εργατικές ενώσεις. Και μόλις οι εργατικές ενώσεις γίνουν οικονομικό γεγονός, αποχτώντας, μέρα με τη μέρα όλο και μεγαλύτερη σταθερότητα, δεν μπορούν ν’ αργήσουν να γίνουν νομικό γεγονός.

 

Ετσι, το άρθρο του Ποινικού Κώδικα δείχνει, το πολύ πολύ, πως η σύγχρονη βιομηχανία κι ο συναγωνισμός δεν είχαν ακόμα αναπτυχθεί αρκετά, στην εποχή της Συντακτικής Συνέλευσης και της Αυτοκρατορίας.

Οι οικονομολόγοι κι οι σοσιαλιστές συμφωνούνε σ’ ένα μονάχα σημείο: να καταδικάσουνε τις εργατικές ενώσεις – μόνο που δικαιολογούν διαφορετικά την καταδικαστική τους πράξη.

 

Οι οικονομολόγοι λένε στους εργάτες: μην ενώνεστε. Με τις Ενώσεις σας, εμποδίζετε την κανονική πορεία της βιομηχανίας, εμποδίζετε τους εργοστασιάρχες ν’ ανταποκρίνονται στις παραγγελίες, φέρνετε αναταραχή στο εμπόριο κι επιταχύνετε τη μεγάλη διάδοση των μηχανών που, αχρηστεύοντας την εργασία σας ως ένα βαθμό, σας αναγκάζουν να δεχτείτε ακόμα πιο μικρό, μισθό. Αλλωστε του κάκου αγωνίζεστε. Ο μισθός θα προσδιορίζεται πάντα απ’ την αναλογία των χεριών που ζητούνται με τα χέρια που προσφέρονται κι είναι γελοία κι επικίνδυνη η προσπάθειά σας να επαναστατείτε ενάντια στους αιώνιους νόμους της πολιτικής οικονομίας.

 

Οι σοσιαλιστές λένε στους εργάτες: μην οργανώνεστε, γιατί στο κάτω κάτω, τι θα κερδίσετε μ’ αυτό; Μιαν αύξηση μισθών; Οι οικονομολόγοι θα σας αποδείξουνε με ντοκουμέντα πως τις λίγες πεντάρες που θα μπορούσατε να κερδίσετε, σε περίπτωση επιτυχίας, για μερικές στιγμές, θα τις ακολουθήσει μια παντοτινή μείωση (μισθού). Ικανοί λογιστές θα σας αποδείξουνε πως θα χρειάζονταν χρόνια και χρόνια για να ξαναπιάσετε με την αύξηση των μισθών τα έξοδα που χρειάστηκε να κάνετε για να οργανώσετε και διατηρήσετε τις ενώσεις σας.

 

Κι εμείς θα σας πούμε με την ιδιότητά μας του σοσιαλιστή, πως ανεξάρτητα από τούτο το χρηματικό ζήτημα, δε θα μείνετε λιγότερο εργάτες, και τ’ αφεντικά θα μείνουν πάντα αφεντικά κι ύστερ’ από τις ενώσεις σας όπως και πρωτύτερα. Ετσι ούτε ενώσεις χρειάζονται, ούτε πολιτική. Γιατί, το να φτιάχνετε ενώσεις δε σημαίνει πως κάνετε πολιτική;

 

Οι οικονομολόγοι θέλουν να μείνουν οι εργάτες μέσα στην κοινωνία τέτοια που διαμορφώθηκε και τέτοια που την περιγράψανε και της βάλανε τη σφραγίδα τους στα εγχειρίδιά τους.

 

Οι σοσιαλιστές θέλουν ν’ αφήσουν οι εργάτες την παλιά κοινωνία, για να μπορέσουν να μπούνε καλύτερα στην καινούρια κοινωνία που τους προετοιμάσανε με τόση προνοητικότητα.

 

Ωστόσο, στο πείσμα των οικονομολόγων και των σοσιαλιστών, μ’ όλα τα εγχειρίδια και τις ουτοπίες, οι εργατικές ενώσεις δεν πάψαν ούτε μια στιγμή να προχωρούν και να μεγαλώνουν με την ανάπτυξη και την επέκταση της σύγχρονης βιομηχανίας. Βρίσκονται σήμερα σε τέτοιο σημείο ώστε ο βαθμός που έφτασε η ένωση των εργατών σε μια χώρα, δείχνει ολοκάθαρα το βαθμό που κατέχει αυτή στην ιεραρχία της παγκόσμιας αγοράς. Η Αγγλία, που η βιομηχανία έφτασε στον υψηλότερο βαθμό ανάπτυξης, έχει τις μεγαλύτερες και καλύτερα οργανωμένες εργατικές ενώσεις.

Στην Αγγλία, οι εργάτες δεν περιορίστηκαν σε μερικές ενώσεις, που δεν είχαν άλλο σκοπό από μια προσωρινή απεργία και που διαλύονταν μαζί μ’ αυτή. Σχημάτισαν μόνιμες εργατικές ενώσεις, Tradesunions (συνδικάτα), που χρησιμεύουν σαν προπύργιο στους εργάτες στην πάλη τους με τους εργοδότες. Σήμερα όλα τούτα τα τοπικά συνδικάτα βρίσκουν ενωτικό σημείο στη NationalAssociationofunitedTrades (Εθνικό Σύνδεσμο Συνδικάτων) που η Κεντρική του Επιτροπή βρίσκεται στο Λονδίνο κι αριθμεί κιόλας 80.000 μέλη. Η διαμόρφωση αυτών των απεργιών, των εργατικών ενώσεων, των συνδικάτων βάδισε ταυτόχρονα με τους πολιτικούς αγώνες των εργατών, που τώρα αποτελούν ένα μεγάλο πολιτικό κόμμα, με το όνομα Χαρτιστές. Οι πρώτες προσπάθειες των εργαζομένων να συνδεθούν μεταξύ τους, έγιναν με τη μορφή των εργατικών ενώσεων. Η μεγάλη βιομηχανία συγκεντρώνει σ’ ένα μονάχα μέρος πλήθος ανθρώπους, που είναι άγνωστοι μεταξύ τους. Ο συναγωνισμός χωρίζει τα συμφέροντά τους. Ωστόσο, η διατήρηση του μισθού, αυτό το κοινό συμφέρον που έχουν αντίκρυ στον εργοδότη του, τους ενώνει με μια μοναδική σκέψη αντίστασης – την εργατική ένωση. Ετσι, η εργατική ένωση έχει πάντα διπλό σκοπό: να σταματήσει το συναγωνισμό ανάμεσα στους εργάτες για να μπορέσουν να κάνουν γενικό ανταγωνισμό στον κεφαλαιοκράτη. Αν ο πρώτος σκοπός αντίστασης στάθηκε η διατήρηση των μισθών, στο μέτρο που οι κεφαλαιοκράτες ενώνονται, με τη σειρά τους, με σκοπό να καταπιέσουν, οι εργατικές ενώσεις απομονωμένες στην αρχή, συγκροτιούνται σε ομάδες κι αντίκρυ στο πάντα ενωμένο κεφάλαιο, η διατήρηση του συνδέσμου τους γίνεται περισσότερο αναγκαία γι’ αυτούς από τη διατήρηση του μισθού. Αυτό είναι τόσο αληθινό, που οι Αγγλοι οικονομολόγοι παραξενεύονται πολύ να θυσιάζουν σοβαρό μέρος από το μισθό για να διατηρούνε συνδέσμους, που, στα μάτια των οικονομολόγων αυτών, γίνονταν μονάχα για χάρη του μισθού. Σε τούτη την πάλη – αληθινό εμφύλιο πόλεμο – συγκεντρώνονται κι αναπτύσσονται όλα τ’ αναγκαία στοιχεία για μια μελλοντική μάχη. Οταν ο σύνδεσμος φτάσει σε τούτο το σημείο, παίρνει πολιτικό χαρακτήρα.

 

Οι οικονομικές συνθήκες είχαν αρχικά μετατρέψει τη μάζα της χώρας σ’ εργάτες. Η κυριαρχία του κεφαλαίου δημιούργησε για τούτη τη μάζα κοινή θέση, κοινά συμφέροντα. Ετσι, η μάζα αυτή είναι πια μια τάξη αντίκρυ στο κεφάλαιο. Μα δεν έχει γίνει ακόμα τάξη για τον εαυτό της. Μέσα στην πάλη, που μονάχα μερικές της φάσεις έχουμε σημειώσει, τούτη η μάζα συνενώνεται, συγκροτείται σε τάξη για τον εαυτό της. Τα συμφέροντα που υπερασπίζει γίνονται ταξικά συμφέροντα. Μα η τάξη είναι πάλη πολιτική.

 

Στην αστική τάξη ξεχωρίζουμε δυο φάσεις: τη φάση που στη διάρκειά της συγκροτήθηκε σε τάξη κάτω από το καθεστώς του φεουδαρχικού συστήματος και της απόλυτης μοναρχίας και τη φάση όπου, συγκροτημένη πια σε τάξη, ανέτρεψε το φεουδαρχικό σύστημα και τη μοναρχία, μεταβάλλοντας την κοινωνία σε αστική. Η πρώτη από τούτες τις φάσεις, στάθηκε η περισσότερο μακρόχρονη και χρειάστηκε τους πιο μεγάλους αγώνες. Και τούτη είχε όμοια αρχίσει με επιμέρους ενώσεις ενάντια στους φεουδάρχες.

 

Πολλές έρευνες έχουνε γίνει για να εξεταστούν οι διάφορες ιστορικές φάσεις που πέρασε η αστική τάξη από την κοινότητα ίσαμε τη συγκρότησή της σε τάξη.

 

Ωστόσο, όταν πρόκειται να εξεταστούν μ’ ακρίβεια οι απεργίες, οι εργατικές ενώσεις και οι άλλες μορφές, που μ’ αυτές οι προλετάριοι οργανώνονται, μπροστά στα μάτια μας σε τάξη, άλλους τους πιάνει πραγματικός φόβος, κι άλλοι δείχνουν αλαζονικά μιαν έσχατη περιφρόνηση.

Ο ζωτικός όρος για κάθε κοινωνία θεμελιωμένη πάνω στον ταξικό ανταγωνισμό, είναι μια καταπιεζόμενη τάξη. Η απελευθέρωση της καταπιεζόμενης τάξης επιβάλλει λοιπόν, απαραίτητα, τη δημιουργία μιας καινούριας κοινωνίας. Για να μπορέσει να απελευθερωθεί η καταπιεζόμενη τάξη, πρέπει να μην μπορούν πια να σταθούν πλάι – πλάι οι παραγωγικές δυνάμεις που αποχτηθήκανε πια κι οι κοινωνικές σχέσεις που υπάρχουνε τώρα να μην μπορούν να συνυπάρξουν. Απ’ όλα τα μέσα παραγωγής η μεγαλύτερη παραγωγική δύναμη είναι η ίδια η επαναστατική τάξη. Η οργάνωση των επαναστατικών στοιχείων σε τάξη υποθέτει πως υπάρχουν όλες οι παραγωγικές δυνάμεις που μπορούσαν να γεννηθούν μέσα στα σπλάχνα της παλιάς κοινωνίας.

 

Αυτό σημαίνει τάχα πως ύστερα από το γκρέμισμα της παλιάς κοινωνίας θα υπάρξει μια καινούρια μαζική κυριαρχία, που συνοψίζεται σε μια καινούρια πολιτική εξουσία; Οχι. Ο όρος για την απελευθέρωση της εργαζόμενης τάξης, είναι η κατάργηση κάθε τάξης, ακριβώς όπως κι ο όρος για ν’ απελευθερωθεί η μεσαία τάξη, η αστική τάξη, στάθηκε η κατάργηση όλων των παλιότερων καθεστώτων κι όλων των τάξεων.

 

Μέσα στην πορεία της ανάπτυξής της, η εργατική τάξη θ’ αντικαταστήσει την παλιά αστική κοινωνία με μια κοινωνία, που θ’ αποκλείσει τις τάξεις και τον ανταγωνισμό τους και δε θα υπάρχει πια η καθαυτό λεγόμενη πολιτική εξουσία, αφού η πολιτική εξουσία είναι ίσα – ίσα η επίσημη ανακεφαλαίωση του ανταγωνισμού μέσα στην αστική κοινωνία.

 

Στο μεταξύ ο ανταγωνισμός ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη, είναι πάλη τάξης με τάξη, πάλη που σα φτάσει στην ανώτερη έκφρασή της, γίνεται ολοκληρωτική επανάσταση. Πρέπει, άλλωστε, να παραξενευόμαστε που μια κοινωνία, θεμελιωμένη πάνω στην αντίθεση των πραγμάτων καταλήγει σε μια βίαιη αντίφαση, σε μια σύγκρουση σώμα με σώμα σαν τελευταία λύση;

 

Μη λέτε πως οι κοινωνικοί αγώνες αποκλείουνε τους πολιτικούς αγώνες. Δεν υπάρχει ποτέ πολιτικός αγώνας που να μην είναι ταυτόχρονα και κοινωνικός.

 

Αυτό γίνεται μονάχα σε μια τάξη πραγμάτων όπου δε θα υπάρχουν πια τάξεις και ταξικοί ανταγωνισμοί, όπου οι κοινωνικές εξελίξεις θα πάψουν να ‘ναι πολιτικές επαναστάσεις. Ισαμε τότε, στις παραμονές κάθε γενικού μετασχηματισμού της κοινωνίας, η τελευταία λέξη της κοινωνικής επιστήμης θα ‘ναι πάντα:

 

«Αγώνας ή θάνατος: ματοκύλισμα ή αφανισμός. Ετσι ακαταμάχητα μπαίνει το ζήτημα.»  Γεωργία Σάνδη

Πηγή:  «Αθλιότητα της φιλοσοφίας», σελ.166-174, έκδ. «νέοι στόχοι»   via   erodotos.wordpress.com

 

 

Εργαζόμενους – νομάδες θα φέρει ο 21ος αιώνας

 

 

 

 

του Αλέξανδρου Καψύλη

 

Τις επιπτώσεις της εργασιακής «κινεζοποίησης» αναλύει η εταιρεία PwC

 

Σε νομάδες θα μετατραπούν εκόντες άκοντες οι εργαζόμενοι της λεγόμενης «Γενιάς Υ» – οι γεννηθέντες από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ή τις αρχές της δεκαετίας του 1980 ως τις αρχές της δεκαετίας του 2000 -, εκτιμά η PriceWaterCoopers (PwC).

 

Σε έκθεσή της η εταιρεία συμβούλων θεωρεί ότι ως το 2020 η κινητικότητα των εργαζομένων θα αυξηθεί κατά 50% εξαιτίας κυρίως του μεγάλου αριθμού των γυναικών που θα μεταναστεύσουν για να βρουν εργασία. Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των εργαζομένων-νομάδων θα είναι αγγλοσαξονικές χώρες και συγκεκριμένα οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία.

 

Συγκεκριμένα, η έρευνα προβλέπει ότι την οκταετία από το 2013 ως και το 2020 το ποσοστό διασυνοριακών μετακινήσεων εργαζομένων θα αυξηθεί κατά 50% συγκριτικά με την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, κατά την οποία το ποσοστό αυξήθηκε κατά 25% συγκριτικά με τη δεκαετία 1991-2000.

 

«Το ποσοστό των γυναικών που θα αναζητήσουν εργασία εκτός της χώρας καταγωγής τους έχει ήδη διπλασιαστεί από 10% σε 20% την τελευταία δεκαετία και αναμένεται να φθάσει το 27% ως το έτος 2020», εκτιμά η εταιρεία συμβούλων.

Η PwC θεωρεί μάλιστα ότι τα επόμενα χρόνια θα προκύψουν νέες μορφές οικονομικής μετανάστευσης και προειδοποιεί ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσαρμοστούν με αυτές. Μια από τις αλλαγές που θα έρθουν αφορά τις μετακινήσεις μισθωτών που απασχολούνται στον κλάδο των υπηρεσιών. Οι μετακινήσεις αυτές, μάλιστα, δεν θα είναι μακροπρόθεσμες, αλλά βραχυπρόθεσμες.

 

«Ενώ ως τώρα όσοι μισθωτοί μετακινούνταν σε άλλη χώρα μετατρέπονταν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας αυτής, στο μέλλον η παραμονή τους στην ξένη χώρα ίσως να διαρκεί λιγότερο και από 12 μήνες», αναφέρει η έκθεση. Τα στοιχεία, άλλωστε, της PwC δείχνουν ότι από το 2002 ως σήμερα το ποσοστό των οικονομικών μεταναστών που μετακινήθηκαν για χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών αυξήθηκε από 10% σε 20%.

 

Ελάχιστοι για Κίνα και Ινδία

 

Μια άλλη διαπίστωση της έρευνας είναι ότι, παρά τις μετεγκαταστάσεις δυτικών επιχειρήσεων σε αναδυόμενες αγορές, οι οικονομικοί μετανάστες της «Γενιάς Υ» θα μετακινηθούν προς χώρες με υψηλό επίπεδο διαβίωσης. Και οι πρώτοι προορισμοί τους θα είναι – εν μέρει λόγω της μεγάλης διάδοσης της αγγλικής γλώσσας παγκοσμίως – οι αγορές των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Αυστραλίας.

 

Η έρευνα της PwC έδειξε ότι οι νέοι διπλωματούχοι σε χώρες της Δύσης που λίγο ως πολύ μαστίζονται από την κρίση σε ποσοστό 70% δηλώνουν πρόθυμοι να μετακινηθούν σε άλλη χώρα για να εργαστούν. Το 53% του συνόλου είναι διατεθειμένο να μετακινηθεί και σε λιγότερο ανεπτυγμένη, οικονομικά, χώρα για να εργαστεί, εφ’ όσον βεβαίως είναι συμφέρουσες οι αποδοχές που θα έχει εκεί.

 

Ωστόσο μόνο το 11% των ερωτηθέντων θα δεχόταν να εργαστεί στην Ινδία και μόλις το 2% στην ηπειρωτική Κίνα (για το Χονγκ Κονγκ έχουν καλύτερη άποψη).

 

Τα επίχειρα της «κινεζοποίησης»

 

Η έρευνα της PwC κατέγραψε, τέλος, μια κάμψη της προθυμίας των νέων από τις αναπτυσσόμενες χώρες για εργασία στη Δύση. Εξέλιξη λογική, αν σκεφθεί κανείς ότι όσο «κινεζοποιούνται» οι συνθήκες εργασίας στη Δύση όλο και λιγότεροι ταλαντούχοι νέοι από την Ανατολή ή την Απω Ανατολή θα επιλέγουν να μεταναστεύσουν προς Δυσμάς.

 

Οι ειδικοί της PwC προειδοποιούν τους εργοδότες της Δύσης ότι σιγά-σιγά θα αρχίσουν να πληρώνουν τα… επίχειρα της «κινεζοποίησης»:

 

«Οι δυτικοί εργοδότες, παραδοσιακά ελκυστικοί για τους μισθούς και τις ευκαιρίες καριέρας που προσφέρουν, θα χάσουν την προτίμηση των νέων από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Ολο και περισσότερα ταλέντα θα αποφασίζουν να παραμείνουν στις χώρες καταγωγής τους. Οι επαγγελματίες σε ό,τι αφορά τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού καλούνται να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση που θα δημιουργηθεί τα επόμενα χρόνια», σημειώνουν χαρακτηριστικά.

 

Πηγή:   tovima.gr

450.000 οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο σύμφωνα με τον διοικητή του ΟΑΕΔ

 

Την άμεση και επιτακτική ανάγκη για μέτρα ουσιαστικής προστασίας όλων των ανέργων και των οικογενειών τους, επιβεβαιώνουν τα στοιχεία που ανέφερε σε δηλώσεις του ο διοικητής του ΟΑΕΔ, Ηλίας Κικίλιας.

 

Όπως δήλωσε, στον ΣΚΑΪ σε 450.000 οικογένειες δεν δουλεύει ούτε ένας εργαζόμενος και στις οικογένειες αυτές ζουν 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι.

 

Ο ίδιος πρότεινε, τα προγράμματα του οργανισμού, που συνιστούν επιδότηση των εργοδοτών για προσωρινή απασχόληση ανέργων και ανακυκλώνουν την ανεργία, να έχουν ως κριτήριο την οικογενειακή κατάσταση και όχι την ηλικία των ανέργων.

 

«Ό,τι διαθέσιμοι πόροι υπάρχουν -κυρίως από το ΕΣΠΑ- θα διατεθούν με βάση την ανάγκη στις οικογένειες των ανέργων κι όχι την ηλικία. Η πρόταση του ΟΑΕΔ, αλλά και των κοινωνικών εταίρων, είναι οι πόροι αυτοί να κατευθυνθούν στις οικογένειες που δεν έχουν κανένα εργαζόμενο» υποστήριξε ο διοικητής του ΟΑΕΔ.

 

Τα προγράμματα και η κατεύθυνση των πόρων πάντως, όπως έχει επιβεβαιωθεί και στην πράξη, δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες ούτε των ανέργων ούτε των οικογενειών τους, αλλά στις απαιτήσεις των μεγαλοεπιχειρηματιών για φτηνό έως και εντελώς δωρεάν εργατικό δυναμικό.

 

Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι έφτασαν τον πρώτο μήνα του έτους τους 1.025.954.

 

Οι επιδοτούμενοι άνεργοι ήταν 224.610, δηλαδή μόλις το 21,89% των εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ ανέργων πήρε το πενιχρό επίδομα των 360 ευρώ. Μάλιστα, ενώ οι εγγεγραμμένοι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 36.532 άτομα από το Δεκέμβρη του 2012, ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων εμφανίζεται μειωμένος κατά 9.845 άτομα, ποσοστό μειωμένο κατά 4,20%, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

 

Επίσης η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ανεργία 27% για το Νοέμβρη του 2012 (1.350.181 άνεργοι) και με βάση αυτόν τον αριθμό, το ποσοστό των επιδοτούμενων στο σύνολο των ανέργων είναι μόλις 16,6%, όταν τα επίσημα στοιχεία δεν αποτυπώνουν το πραγματικό μέγεθος της ανεργίας που είναι ακόμα μεγαλύτερο.

 

 

 

Πηγή: 902.gr

88 χρόνια από τη γέννηση της «παράξενης περίπτωσης» Edward Gorey

  

 

 

Ο Έντουαρντ Τζον Γκόρι ( Edward Gorey ,22 Φεβρουαρίου, 1925 – 15 Απριλίου, 2000) ήταν ένας Αμερικανός συγγραφέας και καλλιτέχνης γνωστός για τα μακάβρια, εικονογραφημένα βιβλία του…

 

Τα Πρώτα Χρόνια

 

Ο EdwardSt. JohnGorey γεννήθηκε στο Σικάγο. Οι γονείς του, Helen Dunham Garvey και Edward Lee Gorey,[2] χώρισαν το 1936, όταν εκείνος ήταν 11 χρονών και αργότερα ξαναπαντρεύτηκαν το 1952 όταν ήταν 27. Μια από τις μητριές του ήταν η Corinna Mura (1909–65), μια τραγουδίστρια καμπαρέ, που είχε ένα ρόλο στην κλασσική ταινία Casablanca υποδυόμενη την γυναίκα που παίζει κιθάρα καθώς τραγουδά το «La Marseillaise» στο Rick‘s Café Américain. Ο πατέρας του εργαζόταν για ελάχιστο χρονικό διάστημα ως δημοσιογράφος. Η στοργική προ-γιαγιά του Gorey, η Helen St. John Garvey, ήταν μια δημοφιλής συγγραφέας και καλλιτέχνις του 19ου αιώνα, από την οποία ισχυρίζεται πως έχει κληρονομήσει το ταλέντο του.

 

Ο Gorey φοίτησε σε διάφορα τοπικά σχολεία και έπειτα στο Francis W. Parker School. Το διάστημα 1944 εώς 1946 υπηρέτησε στον Αμερικανικό στρατό στο Dugway Proving Ground στη Γιούτα (Utah), και αργότερα πήγε στο Πανεπιστήμιο του Harvard από το 1946 μέχρι το 1950, όπου και σπούδασε Γαλλικά και συγκατοικούσε με τον ποιητή Frank O‘Hara.

 

Αν και συχνά δήλωνε πως η εκπαίδευσή του στην τέχνη ήταν «αμελητέα», ο Gorey σπούδασε τέχνες για ένα εξάμηνο στο Ινστιτούτο Τεχνών του Σικάγο School of the Art Institute of Chicago το 1943.

 

Καριέρα

 

Από το 1953 μέχρι το 1960, ζούσε στη Νέα Υόρκη και δούλευε στο τμήμα τεχνών της εκδοτικής Double day Anchor, εικονογραφώντας εξώφυλλα βιβλίων και σε κάποιες περιπτώσεις προσθέτοντας εικονογραφήσεις και στο κείμενο. Δούλεψε πάνω σε ποικίλα βιβλία όπως το «Dracula» του Bram Stoker, το «The War of the Worlds» του H. G. Wells, και το «Old Possum’s Book of Practical Cats» του T. S. Eliot. Στα χρόνια που ακολούθησαν δημιούργησε εξώφυλλα και εικονογραφήσεις για πολλά παιδικά βιβλία από τον John Bellairs, όπως επίσης και βιβλία που ξεκίνησε ο Bellairs και συνέχισε ο Brad Strickland μετά το θάνατο του Bellairs.

 

Η πρώτη του ανεξάρτητη δουλειά, το The Unstrung Harp, εκδόθηκε το 1953. Επίσης εξέδωσε βιβλία χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα τα οποία ήταν αναγραμματισμοί του ονόματός του, όπως Ogdred Weary, Dogear Wryde, Ms. Regera Dowdy, και δεκάδες άλλα. Στα βιβλία του υπέγραφε επίσης με τα ονόματα Eduard Blutig («Edward Gory«) και O. Müde (Γερμανικά για το O. Weary), ένα γερμανικό λογοπαίγνιο του ονόματός του.

 

Η New York Times θεωρεί τον Andreas Brown, ιδιοκτήτη βιβλιοπωλείου και το κατάστημά του, το Gotham Book Mart, υπεύθυνους για την απογείωση της καριέρας του Gorey: «το Gotham Book Mart είχε γίνει για τον κ. Gorey κάτι σαν κεντρική βάση επικοινωνίας, εκθέτοντας την δουλειά του στην γκαλερί του καταστήματος και τελικά μετατρέποντάς τον σε διεθνή διασημότητα.» [3]

 

Τα εικονογραφημένα (και κάποιες φορές χωρίς λόγια) βιβλία του Gorey, με τον ακαθόριστο, δυσοίωνο αέρα τους και τη φαινομενικά Βικτωριανή σύνθεσή τους, είχαν ανέκαθεν ένα είδος λατρείας από το κοινό. Ο Gorey έγινε ιδιαίτερα γνωστός μέσα από το animation που έκανε για την εισαγωγή της σειράς του PBS Mystery! το 1980, όπως επίσης και για τα σχέδιά του για την παραγωγή του θεάτρου Broadway, Dracula, το 1977, για το οποίο κέρδισε βραβείο Tony Award για Καλύτερο Σχεδιασμό Κοστουμιού. (Είχε επίσης και μια υποψηφιότητα για το βραβείο του Καλύτερου Σχεδιασμού Σκηνικών.)

 

 

Εξ αιτίας της σκηνογραφίας και του στυλ της δουλειάς του Gorey, πολλοί έχουν υποθέσει πως ήταν Βρετανός; στην πραγματικότητα δεν είχε επισκεφτεί ποτέ το Ηνωμένο Βασίλειο, και δεν ταξίδευε σχεδόν ποτέ. Τα μετέπειτα χρόνια, ζούσε όλο το χρόνο στο Yarmouth Port, στη Μασαχουσέτη, στο Cape Cod, όπου έγραψε και σκηνοθέτησε πολυάριθμες απογευματινές παραστάσεις, συχνά περιλαμβάνοντας τις δικές του μαριονέτες από papier–mâché, σε μια ομάδα γνωστή ως La Theatricule Stoique. Η μεγαλύτερη δουλειά του στο θέατρο ήταν ένα libretto για μια Opera Seria για μαριονέτες χεριών, που ονομαζόταν The White Canoe (Το Λευκό Κανό), με τη μουσική του συνθέτη Daniel James Wolf. Βασισμένο στο μύθο της Κυρίας της Λίμνης (Lady of the Lake), η όπερα προβλήθηκε πρώτη φορά μετά το θάνατό του. Στις 13 Αυγούστου, 1987, το έργο του Lost Shoe laces (Χαμένα Κορδόνια) έκανε πρεμιέρα στο Woods Hole, στη Μασαχουσέτη. Στις αρχές του 1970, o Gorey έγραψε ένα σενάριο για μια ταινία χωρίς ήχο, το The Black Doll (Η Μαύρη Κούκλα).

 

Ο Gorey ήταν φημισμένος για την αγάπη που έτρεφε για το μπαλέτο (για πολλά χρόνια, παρακολουθούσε φανατικά κάθε παράσταση του Μπαλέτου της Νέας Υόρκης New York City Ballet), τα γούνινα παλτά, τα παπούτσια για τένις, και τις γάτες, από τις οποίες είχε ένα μεγάλο αριθμό. Όλα τα παραπάνω φαίνονται ξεκάθαρα και στη δουλειά του. Οι γνώσεις του πάνω στη λογοτεχνία και τις ταινίες ήταν ασυνήθιστα εκτενείς, και στις συνεντεύξεις του, κατονόμασε τους Jane Austen, Agatha Christie, Francis Bacon, George Balanchine, Balthus, Louis Feuillade, Ronald Firbank, Lady Murasaki Shikibu, Robert Musil, Yasujiro Ozu, Anthony Trollope, και Johannes Vermeer ως μερικούς από τους αγαπημένους του καλλιτέχνες. Ο Gorey ήταν επίσης ένας περήφανος ακόλουθος της ποπ-κουλτούρας, παρακολουθώντας αχόρταγα σαπουνόπερες και τηλεοπτικές κωμωδίες όπως το Petticoat Junction και Cheers, και είχε ιδιαίτερη προτίμηση για σειρές με σκοτεινή ατμόσφαιρα όπως Buffy the Vampire Slayer, Batman: The Animated Series, και The X–Files; είχε πεί κάποτε σε ένα δημοσιογράφο πως απολάμβανε τόσο πολύ την τηλεοπτική σειρά Batman που είχε επίδραση πάνω στο οπτικό στύλ ενός από τα ανερχόμενα βιβλία του. Ο Gorey αντιμετώπιζε ακόμη και τα διαφημιστικά μηνύματα της τηλεόρασης ως μια μορφή τέχνης; τόσο που έγραφε σε κασέτα τα αγαπημένα του για να τα μελετήσει αργότερα με την ησυχία του. Ο Gorey αγαπούσε ιδιαίτερα τις ταινίες, και για μια περίοδο έγραφε συχνά κριτικές για την Soho Weekly υπογράφοντας με το ψευδώνυμο Wardore Edgy.

 

 

Προσωπική Ζωή

 

Αν και τα βιβλία του Gorey ήταν δημοφιλή στα παιδιά, ο ίδιος δε συναναστρεφόταν πολύ μαζί τους και δεν ένοιωθε ιδιαίτερη στοργή γι’ αυτά. Ο Gorey δεν παντρεύτηκε ποτέ. Ομολογούσε πως δεν έβρισκε ενδιαφέρον το ειδύλλιο, και δεν ανέφερε ποτέ στις συνεντεύξεις του κάποια συγκεκριμένη ερωτική σχέση που μπορεί να είχε με οποιοδήποτε άτομο. Στο βιβλίο The Strange Case of Edward Gorey (Η Παράξενη Περίπτωση του EdwardGorey), που εκδόθηκε μετά το θάνατό του Gorey, ο φίλος του Αλεξάντερ Θερού ανέφερε πως όταν ο Gorey πιεζόταν να μιλήσει πάνω στο θέμα του σεξουαλικού προσανατολισμού του, έλεγε πως ακόμη και ο ίδιος δεν ήταν σίγουρος αν ήταν ομοφυλόφιλος ή ετεροφυλόφιλος. Όταν τον ρώτησαν σε μια συνέντευξη, ποιες είναι οι σεξουαλικές του προτιμήσεις, εκείνος απάντησε:

   

«I’m neither one thing nor the other particularly. I am fortunate in that I am apparently reasonably undersexed or something…I’ve never said that I was gay and I’ve never said that I wasn’t…what I’m trying to say is that I am a person before I am anything else…»

 

 (Δεν είμαι ούτε το ένα ούτε το άλλο ιδιαίτερα. Είμαι τυχερός στο ότι έχω προφανώς, λογικά μειωμένη σεξουαλικότητα ή κάτι τέτοιο…Ποτέ δεν είπα πως είμαι ομοφυλόφιλος και ποτέ δεν είπα πως δεν είμαι…αυτό που προσπαθώ να πω είναι πως είμαι άνθρωπος πριν γίνω οτιδήποτε άλλο…)   

 

 

Ο Γκόρι συμφώνησε σε μια συνέντευξη πως η «έλλειψη φύλου» των μυθιστορημάτων του ήταν προϊόν της ασεξουαλικότητάςτου.[4].

 

Από το 1996 μέχρι το θάνατό του τον Απρίλιο του 2000, ο συνήθως ερημίτης καλλιτέχνης ήταν το θέμα ενός ντοκιμαντέρ σε στυλ ταινίας σινεμά, σε απευθείας μετάδοση, σκηνοθετημένο από τον Κρίστοφερ Σόφερτ. Το ντοκιμαντέρ δεν προβλήθηκε μέχρι το 2010. Έδωσε συνέντευξη στο Tribute To Edward Gorey(Φόρος στον Edward Gorey ), μία προβολή στην τηλεόραση διάρκειας μιας ώρας, με παραγωγό το καλλιτέχνη και φίλο του Gorey, Τζόις Κένεϊ. Πρόσφερε βίντεο και τις προσωπικές του σκέψεις. Ο Έντουαρντ βοήθησε και σαν κριτής στις καλλιτεχνικές προβολές του Yarmouthand και ευχαριστήθηκε τις δραστηριότητες του τοπικού τηλεοπτικού σταθμού, μελετώντας την τέχνη των υπολογιστών και εξυπηρετώντας ως κάμεραμαν σε πολλές προβολές του Yarmouth.

 

Το σπίτι του στο Cape Cod ονομάζεται Elephant House και αποτελεί το θέμα ενός βιβλίου φωτογραφίας με τίτλο Elephant House: Or, the Home of Edward Gorey, με φωτογραφίες και κείμενο από τον Κέβιν Μακ Ντέρμοτ. Αυτή τη στιγμή το σπίτι είναι μουσείο πάνω στη ζωή του Edward Gorey (the Edward Gorey House Museum).[5]

 

Προσωπικό Στυλ

 

Αυτό πού τυπικά χαρακτηρίζει τον Gorey είναι η ιδιότητα του εικονογράφου. Τα βιβλία του μπορούν να βρεθούν στα τμήματα καρτούν και χιούμορ των μεγάλων βιβλιοπωλείων. Παρ’όλα αυτά, βιβλία όπως το The Object Lesson, έχουν κερδίσει το σεβασμό των κριτικών ως έργα σουρεαλιστικά. Οι πειραματισμοί του — το να δημιουργεί βιβλία χωρίς λόγια, βιβλία που είχαν, στην κυριολεξία, το μέγεθος σπιρτόκουτου, βιβλία τρισδιάστατα (pop–up), βιβλία αποκλειστικά γεμάτα με άψυχα αντικείμενα — περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Όπως είχε πει ο Gorey στον Richard Dyer της The Boston Globe,

 

  «Ideally, if anything [was] any good, it would be indescribable.»

 

 (Ιδανικά, αν κάτι από όλα αυτά ήταν καθόλου καλό, θα ήταν απερίγραπτο.)   

 

 

Ο Gorey κατέτασσε τη δουλειά του ως λογοτεχνικές ανοησίες, είδος που έγινε γνωστό από τους Λιούις Κάρολ και Έντουαρντ Λιρ.

 

Ως απάντηση σε εκείνους που τον αποκαλούσαν γοτθικό, δήλωνε:

    «If you’re doing nonsense it has to be rather awful, because there’d be no point. I’m trying to think if there’s sunny nonsense. Sunny, funny nonsense for children — oh, how boring, boring, boring. As Schubert said, there is no happy music. And that’s true, there really isn’t. And there’s probably no happy nonsense, either.»

 

 (Αν αυτό που κάνεις είναι ανοησίες, πρέπει να είναι αρκετά απαίσιο, γιατί διαφορετικά δε θα είχε κανένα νόημα. Προσπαθώ να σκεφτώ αν υπάρχουν χαρούμενες ανοησίες. Χαρούμενες, αστείες ανοησίες για παιδιά — ω, πόσο βαρετό, βαρετό, βαρετό. Όπως είχε πει και ο Σούμπερτ, δεν υπάρχει χαρούμενη μουσική. Και αυτό είναι αλήθεια, πράγματι δεν υπάρχει. Και πιθανώς να μην υπάρχουν ούτε χαρούμενες ανοησίες.[6])   

 

 

Βιβλιογραφία

 

Ο Gorey έγραψε πάνω από 100 βιβλία, μέσα στα οποία και τα παρακάτω:

TheUnstrungHarp, BrownandCompany, 1953

The Listing Attic, Brown and Company, 1954

The Doubtful Guest, Doubleday, 1957

The Object Lesson, Doubleday, 1958

The Bug Book, Looking Glass Library, 1959

The Fatal Lozenge: An Alphabet, Obolensky, 1960

The Curious Sofa: A Pornographic Tale by Ogdred Weary, Astor-Honor, 1961

The Hapless Child, Obolensky, 1961

The Willowdale Handcar: Or, the Return of the Black Doll, Bobbs-Merrill Company, 1962

The Beastly Baby, Fantod Press, 1962

The Vinegar Works: Three Volumes of Moral Instruction, Simon and Schuster, 1963

The Gashlycrumb Tinies

The Insect God

The West Wing

The Wuggly Ump, Lippincott, 1963

The Nursery Frieze, Fantod Press, 1964

The Sinking Spell, Obolensky, 1964

The Remembered Visit: A Story Taken From Life, Simon and Schuster, 1965

Three Books From Fantod Press (1), Fantod Press, 1966

The Evil Garden

The Inanimate Tragedy

The Pious Infant

The Gilded Bat, Cape, 1967

The Utter Zoo, Meredith Press, 1967

The Other Statue, Simon and Schuster, 1968

The Blue Aspic, Meredith Press, 1968

The Epiplectic Bicycle, Dodd and Mead, 1969

The Iron Tonic: Or, A Winter Afternoon in Lonely Valley, Albondocani Press, 1969

Three Books From The Fantod Press (2), Fantod Press, 1970

The Chinese Obelisks: Fourth Alphabet

Donald Has A Difficulty

The Osbick Bird

The Sopping Thursday, Gotham Book Mart, 1970  Three Books From The Fantod Press (3), Fantod Press, 1971

The Deranged Cousins

The Eleventh Episode

The Untitled Book

The Awdrey-Gore Legacy, 1972

Leaves From A Mislaid Album, Gotham Book Mart, 1972

The Abandoned Sock, Fantod Press, 1972

A Limerick, Salt-Works Press, 1973

The Lost Lions, Fantod Press, 1973

The Green Beads, Albondocani Press, 1978

The Glorious Nosebleed: Fifth Alphabet, Mead, 1975

The Grand Passion: A Novel, Fantod Press, 1976

The Broken Spoke, Mead, 1976

The Loathsome Couple, Mead, 1977

Dancing Cats And Neglected Murderesses, Workman, 1980

The Water Flowers, Congdon & Weed, 1982

The Dwindling Party, Random House, 1982

The Prune People, Albondocani Press, 1983

Gorey Stories, 1983

The Tunnel Calamity, Putnam’s Sons, 1984

The Eclectic Abecedarium, Adama Books, 1985

The Prune People II, Albondocani Press, 1985

The Improvable Landscape, Albondocani Press, 1986

The Raging Tide: Or, The Black Doll’s Imbroglio, Beaufort Books, 1987

Q. R. V. (later retitled The Universal Solvent), Anne & David Bromer, 1989

The Stupid Joke, Fantod Press, 1990

The Fraught Settee, Fantod Press, 1990

The Doleful Domesticity; Another Novel, Fantod Press, 1991

The Retrieved Locket, Fantod Press, 1994

The Unknown Vegetable, Fantod Press, 1995

The Just Dessert: Thoughtful Alphabet XI, Fantod Press, 1997

Deadly Blotter: Thoughtful Alphabet XVII, Fantod Press, 1997

The Haunted Tea-Cosy: A Dispirited and Distasteful Diversion for Christmas, Harcourt, Brace, Jovanovich, 1998

The Headless Bust: A Melancholy Meditation on the False Millennium, Harcourt, Brace, Jovanovich, 1999

 

 

Πολλά από τα βιβλία του Gorey είχαν αδιευκρίνιστες εκδόσεις και γι’αυτό είναι δύσκολο να βρεθούν (και αντίστοιχα να τους δοθεί κάποια χρηματική αξία). Ωστόσο, οι ακόλουθες τέσσερις γενικές εκδώσεις περιλαμβάνουν αρκετό από το υλικό του. Επειδή τα πρωτότυπα βιβλία του είναι αρκετά μικρά σε μήκος, αυτές οι εκδόσεις μπορεί να περιέχουν 15 ή περισσότερα βιβλία σε κάθε τόμο.

 

Amphigorey, 1972 (ISBN 0-399-50433-8) – περιέχει The Unstrung Harp, The Listing Attic, The Doubtful Guest, The Object-Lesson, The Bug Book, The Fatal Lozenge, The Hapless Child, The Curious Sofa, The Willowdale Handcar, The Gashlycrumb Tinies, The Insect God, The West Wing, The Wuggly Ump, The Sinking Spell, και The Remembered Visit

 

Amphigorey Too, 1975 (ISBN 0-399-50420-6) – περιέχει The Beastly Baby, The Nursery Frieze, The Pious Infant, The Evil Garden, The Inanimate Tragedy, The Gilded Bat, The Iron Tonic, The Osbick Bird, The Chinese Obelisks (bis), The Deranged Cousins, The Eleventh Episode, [The Untitled Book], The Lavender Leotard, The Disrespectful Summons, The Abandoned Sock, The Lost Lions, Story for Sara [by Alphonse Allais], The Salt Herring [by Charles Cros], Leaves from a Mislaid Album, και A Limerick

 

Amphigorey Also, 1983 (ISBN 0-15-605672-0) – περιέχει The Utter Zoo, The Blue Aspic, The Epiplectic Bicycle, The Sopping Thursday, The Grand Passion, Les Passementeries Horribles, The Eclectic Abecedarium, L’Heure bleue, The Broken Spoke, The Awdrey-Gore Legacy, The Glorious Nosebleed, The Loathsome Couple, The Green Beads, Les Urnes Utiles, The Stupid Joke, The Prune People, και The Tuning Fork

 

Amphigorey Again, 2006 (ISBN 0-15-101107-9) – περιέχει The Galoshes of Remorse, Signs of Spring, Seasonal Confusion, Random Walk, Category, The Other Statue, 10 Impossible Objects (abridged), The Universal Solvent (abridged), Scenes de Ballet, Verse Advice, The Deadly Blotter, Creativity, The Retrieved Locket, The Water Flowers, The Haunted Tea-Cosy, Christmas Wrap-Up, The Headless Bust, The Just Dessert, The Admonitory Hippopotamus, Neglected Murderesses, Tragedies Topiares, The Raging Tide, The Unknown Vegetable, Another Random Walk, Serious Life: A Cruise, Figbash Acrobate, La Malle Saignante, και The Izzard Book

 

Επίσης εικονογράφησε πάνω από 50 δουλειές από άλλους συγγραφείς, κάποιοι από τους οποίους ήταν οι Samuel Beckett, Edward Lear, John Bellairs, H. G. Wells, Alain-Fournier, Charles Dickens, T. S. Eliot, Hilaire Belloc, Muriel Spark, Florence Parry Heide, and John Ciardi.

 

 

 

Κληρονομιά

 

Το 1999, ο EdwardGorey σχεδίασε το εξώφυλλο και οπισθόφυλλο ενός δίσκου, για τον φίλο του, Clif Hanger, τον ιδρυτή-στιχουργό-τραγουδιστή της punkrock μπάντας, The Freeze,από το Cape Cod της Μασαχουσέτης. Το άλμπουμ που ονομάζεται One False Move, βγήκε στα τέλη του 1999. Ο Gorey έγραψε επίσης, μαζί με τον Clif Hanger τους στίχους στο τραγούδι του συγκροτήματος «Alien Heads«.

 

Ο Gorey αποτελεί μία εικονική φιγούρα στην Goth υποκουλτούρα. Διάφορες θεματικές δραστηριότητες πάνω στις δουλειές του και διακοσμημένες στο χαρακτηριστικό του στυλ είναι κοινές στα περισσότερο Βικτωριανά στοιχεία της υποκουλτούρας, ιδιαίτερα οι χοροί κοστουμιών από την εποχή του Εδουάρδου («Edwardian costume balls«) που γίνονται ετησίως στο Σαν Φρανσίσκο και τοΛος Άντζελες, που περιλαμβάνουν παραστάσεις βασισμένες στη δουλειά του. Σε αυτή την περίπτωση το στυλ εποχής Εδουάρδου αναφέρεται λιγότερο στη συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας και περισσότερο στον ίδιο τον Gorey του οποίου οι χαρακτήρες απεικονίζονται φορώντας κοστούμια που διακυμαίνονται από εκείνα που φορούσαν στα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τη δεκαετία του 1930.

 

Το μουσικό βίντεο του σκηνοθέτη Mark Romanek για το τραγούδι των Nine Inch Nails «The Perfect Drug» σχεδιάστηκε ειδικά για να μοιάζει με βιβλίο του Gorey, με οικεία στοιχεία του Gorey, όπως υπερμεγέθη δοχεία, παράξενα φυτά, και σκυθρωποί, χλομοί χαρακτήρες με κοστούμια εποχής Εδουάρδου.[7] Επίσης, η Caitlín R. Kiernan έχει εκδόσει μια ιστορία μικρού μήκους με τίτλο «A Story for Edward Gorey» (Tales of Pain  and Wonder, 2000), το οποίο περιλαμβάνει τη μαύρη κούκλα του Gorey.

 

Μια πιο άμεση αναφορά σχετικά με την επιρροή του Gorey στον κόσμο της μουσικής είναι ολοφάνερη στο The Gorey End,[8] ένα άλμπουμ που ηχογραφήθηκε το 2003 από τους Tiger Lillies και τους Kronos Quartet. Αυτό το άλμπουμ ήταν μια συνεργασία με τον Gorey, στον οποίο άρεσε η προηγούμενη δουλειά των Tiger Lillies τόσο πολύ που τους έστειλε ένα μεγάλο κουτί με αδημοσίευτη δουλειά του, η οποία προσαρμόστηκε έπειτα σε τραγούδια. Ο Gorey πέθανε χωρίς να ακούσει το ολοκληρωμένο άλμπουμ.

 

Το 1976 ο jazz συνθέτης Michael Mantler ηχογράφησε ένα άλμπουμ που λεγόταν The Hapless Child (Watt/ECM) με τους Robert Wyatt, Terje Rypdal, Carla Bley και Jack De Johnette. Περιέχει μουσικές διασκευές των The Sinking Spell, The Object Lesson, The Insect God, The Doubtful Guest, The Remembered Visit και The Hapless Child. Τα τρία τελευταία τραγούδια συμπεριλαμβάνονται επίσης και στο Live άλμπουμ του 1987 με τους Jack Bruce, Rick Fenn και Nick Mason.

 

Υπάρχει μια αναφορά στον Gorey στο τραγούδι του Andrew Bird «Measuring Cups,» από το άλμπουμ The Mysterious Production of Eggs.

 

Στο κόμικ Perry Bible Fellowship που βρίσκεται στο διαδίκτυο υπάρχει ένα strip που ονομάζεται «The Throbble foot Aquarium» το οποίο περιλαμβάνει εικονογραφήσεις στο στυλ του Gorey και μια μικρή υποσημείωση «συγνώμη, Edward Gorey.»

 

Οι τίτλοι αρχής της σειράς του PBS Mystery! είναι βασισμένοι στην τέχνη του Gorey, σε μια κινούμενη διαδοχή σκηνοθετημένη σε συνεργασία με τον Derek Lamb.

 

Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του, το εμπόρευμα Gorey έγινε αρκετά δημοφιλές, με παραγεμισμένες κούκλες, φλυτζάνια, αυτοκόλλητα, αφίσες, και άλλα αντικείμενα διαθέσιμα σε εμπορικά κέντρα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

 

Η εταιρία του Jim Henson Company ανήγγειλε τα σχέδιά της να παράγει μια ταινία βασισμένη στο The Doubtful Guest που θα σκηνοθετηθεί από τον Brad Peyton. Η ημερομηνία προβολής της είναι άγνωστη. Δεν υπήρξαν και πολλές πληροφορίες από τότε που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά, το 2007.

 

 

 

Υποσημειώσεις

 

↑ 1.Kelley, Tina (April 16, 2000), «Edward Gorey, Eerie Illustrator And Writer, 75», The New York Times

 

↑ 2.Ancestry of Edward Gorey

 

↑ 3.Gussow, Mel (April 17, 2000), «Edward Gorey, Artist and Author Who Turned the Macabre Into a Career, Dies at 75», The New York Times

 

↑ 4.Gorey, Edward (2002), Ascending Peculiarity: Edward Gorey on Edward Gorey, Harvest Books, ISBN 978-0156012911

 

↑ 5.McDermott, Kevin. Elephant House: Or, the Home of Edward Gorey. Pomegranate Communications (2003). ISBN 0764924958 and ISBN 978-0764924958

 

↑ 6.Schiff, Stephen “Edward Gorey and the Tao of Nonsense.” The New Yorker, November 9, 1992: 84-94, p. 89.

 

↑ 7.Interview with Mark Romanek, in the currently unreleased documentary by Christopher Seufert.

 

↑ 8.The Tiger Lillies’ webpage for this album; EMI 7243 5 575132

 

 

Πηγή βιογραφικών στοιχείων:  Βικιπαιδεία

Τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού (Για τη φύση της καπιταλιστικής κρίσης συσσώρευσης)

 

Τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού

 

 Η εκδήλωση της γενικευμένης και συγχρονισμένης οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης έφερε στο προσκήνιο τον ιστορικά ξεπερασμένο και απάνθρωπο χαρακτήρα του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος, την επικαιρότητα και αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, την ανάγκη ανασύνταξης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, της χειραφέτησης του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Συνέβαλε στην όξυνση των ανισομετριών και των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, στη μεταβολή του συσχετισμού δυνάμεων στη διεθνή ιμπεριαλιστική πυραμίδα, στη ρευστότητα των συμμαχιών και στην ανάφλεξη παλαιών και νέων εστιών πολέμου.

 

 Η καπιταλιστική κρίση έδωσε συντριπτικό χτύπημα στις αστικές θεωρίες, π.χ. περί αειφόρου ανάπτυξης. Ανέδειξε ολοκάθαρα την όξυνση των αντιφάσεων και δυσκολιών της αστικής διαχείρισης και γενικότερα τις δυσκολίες για το πέρασμα σε νέο κύκλο διευρυμένης αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου. Η όποια ανάκαμψη σημειώθηκε ήταν ανισόμετρη, αναιμική, ενώ στην Ευρωζώνη και στην Ιαπωνία τη διαδέχτηκε νέα υποχώρηση. Ο επόμενος κύκλος της κρίσης σε διεθνές επίπεδο θα είναι ακόμα πιο βαθύς. Αυτή η πραγματικότητα φέρνει στο προσκήνιο την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα περάσματος στο σοσιαλισμό, αποκαλύπτοντας ότι τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού είναι ξεπερασμένα.

 

 Εξετάζοντας το ζήτημα της οικονομικής βάσης κάθε κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού και στην προκειμένη περίπτωση του καπιταλισμού, εξετάζουμε όχι πράγματα, όχι αντικείμενα, αλλά σχέσεις. Τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων κατά τη διαδικασία της κοινωνικής παραγωγής της ζωής τους. Σε τελευταία ανάλυση τις σχέσεις κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων. Και ότι το «κεφάλαιο είναι η ενσάρκωση της εκμεταλλευτικής σχέσης της μισθωτής εργασίας και όχι απλά μια παραγωγική επένδυση που έχει την ιδιότητα να παράγει αξίες χρήσης, προϊόντα».Η ενσάρκωση της εκμεταλλευτικής σχέσης της μισθωτής εργασίας εκφράζεται με την ατομική καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής.

 

 

 Για να πάψει να υπάρχει η εκμεταλλευτική σχέση της μισθωτής εργασίας, δηλαδή το κεφάλαιο, και να καταργηθεί η εκμετάλλευση, πρέπει να αντικατασταθεί η ατομική καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και να γίνει κοινωνική ιδιοκτησία. Δηλαδή, να αντικατασταθεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής από το σοσιαλιστικό.

 

 Η ιστορικά ξεπερασμένη κοινωνία του καπιταλισμού εξελίσσεται σήμερα σύμφωνα με τις προβλέψεις και εκτιμήσεις του Μαρξ, σύμφωνα με τη θεωρία του, παρά την προσωρινή της νίκη με τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων. Μια καθ’ όλα πύρρειος νίκη, μιας κοινωνίας (καπιταλισμός) και μιας τάξης (αστική), που από την εποχή της Κομμούνας του Παρισιού, στα 1871, περνούσε στην αντίδραση ενάντια σε μια κοινωνία (σοσιαλισμός) και μια τάξη (εργατική), για την οποία στην ίδια εποχή ο Μαρξ έγραφε: «Κι όμως, ήταν η πρώτη επανάσταση με την οποία η εργατική τάξη αναγνωρίστηκε ανοιχτά σαν η μόνη τάξη που ήταν ακόμη ικανή για κοινωνική πρωτοβουλία. Αναγνωρίστηκε ακόμα και από τη μεγάλη μάζα της μεσαίας τάξης του Παρισιού -από τους μαγαζάτορες, τους βιοτέχνες, τους εμπόρους- εκτός μόνο από τους πλούσιους κεφαλαιοκράτες» («Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία»).

 

 Ο Μαρξ ανακάλυψε επίσης τους νόμους εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας, των κοινωνιών και απέδειξε και απ’ αυτή τη σκοπιά, επιστημονικά, το αναπόφευκτο του περάσματος από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, αποκαλύπτοντας πως αυτοί οι αντικειμενικοί νόμοι δρουν διά μέσου της δράσης των ανθρώπων, με κινητήριο μοχλό την ταξική πάλη, αφού «όλη η ως τώρα ιστορία των κοινωνιών είναι ιστορία της ταξικής πάλης» («Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος»).

 

 Ο ίδιος ο Μαρξ λέει γι’ αυτό: «Ό,τι καινούριο έκανα εγώ ήταν για να αποδείξω:

 

 1. ότι η ύπαρξη των τάξεων συνδέεται απλώς με ορισμένες φάσεις ανάπτυξης της παραγωγής,

 

 2. ότι η ταξική πάλη οδηγεί αναγκαστικά στη δικτατορία του προλεταριάτου,

 

 3. ότι η ίδια αυτή η δικτατορία αποτελεί μονάχα το πέρασμα στην κατάργηση όλων των τάξεων και σε μια αταξική κοινωνία». (Κ. Μαρξ – Φ. Ενγκελς, «Διαλεχτά Εργα», τ. 1, σελ. 530).

 

 Ο Ένγκελς σε άρθρο του με τίτλο «Το Κεφάλαιο» του Μαρξ», γραμμένο την 1η και τη 13η του Μάρτη 1868 και δημοσιευμένο στην εφημερίδα «Ντεμοκράτισες Βόχενμπλατ» της 21 και της 28 του Μάρτη 1868, δηλαδή 140 χρόνια πιο πριν, γράφει τα εξής:

 

 «Από τον καιρό που υπάρχουν στον κόσμο κεφαλαιοκράτες και εργάτες δεν εκδόθηκε ακόμα κανένα άλλο βιβλίο που να έχει τόση σπουδαιότητα για τους εργάτες, όση έχει το βιβλίο που έχουμε μπροστά μας. Η σχέση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, ο άξονας που γύρω του περιστρέφεται ολόκληρο το σημερινό μας κοινωνικό σύστημα, για πρώτη φορά αναπτύσσεται εδώ επιστημονικά κι αυτό με μια βαθύτητα και οξύνοια που μόνο ένας Γερμανός μπορούσε να το κάνει. Οσο πολύτιμα κι αν είναι και παραμένουν τα συγγράμματα ενός Οουεν, ενός Σεν – Σιμόν ή ενός Φουριέ – επιφυλάχτηκε σ’ έναν Γερμανό να αναρριχηθεί ως την κορυφή απ’ όπου μπορεί κανείς να δει καθαρά και επισκοπικά ολόκληρο το πεδίο των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων, ακριβώς όπως ένας παρατηρητής που στέκεται στην ψηλότερη κορφή βλέπει τα χαμηλότερα ορεινά τοπία…

 

Η κεφαλαιοκρατική παραγωγή είναι η πρώτη που δημιουργεί τον πλούτο και τις παραγωγικές δυνάμεις που χρειάζονται γι’ αυτό, μα ταυτόχρονα δημιουργεί, επίσης, στο πρόσωπο των πολυάριθμων καταπιεζόμενων εργατών την κοινωνική εκείνη τάξη που ολοένα και περισσότερο υποχρεώνεται από τα πράγματα να πάρει στα χέρια της τη διαχείριση αυτού του πλούτου κι αυτών των παραγωγικών δυνάμεων, προς το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας – κι όχι όπως γίνεται ως σήμερα, προς το συμφέρον μιας μονοπωλιακής τάξης».

 

 Και απ’ αυτό το απόσπασμα του άρθρου του Ενγκελς, αποκαλύπτεται η αναγκαιότητα και προοπτική της κομμουνιστικής κοινωνίας με την εκτίμηση «στο πρόσωπο των πολυάριθμων καταπιεζόμενων εργατών, την κοινωνική εκείνη τάξη που ολοένα και περισσότερο υποχρεώνεται από τα πράγματα να πάρει στα χέρια της τη διαχείριση αυτού του πλούτου κι αυτών των παραγωγικών δυνάμεων, προς το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας – κι όχι όπως γίνεται ως σήμερα, προς το συμφέρον μιας μονοπωλιακής τάξης».

 

 

Τα όρια του καπιταλισμού δεν είναι απεριόριστα

 

 Στο «Κεφάλαιο», ο Μαρξ απέδειξε ότι αντικειμενικά ο καπιταλισμός θα αντικατασταθεί από τον ανώτερο, κομμουνιστικό τρόπο παραγωγής. Οτι τα όρια του καπιταλισμού δεν είναι απεριόριστα. Και απέδειξε ότι αντικειμενικά και μέσω της δράσης των ίδιων των νόμων κίνησης του καπιταλισμού φτάνει στο τέλος του.

 

Το γεγονός ότι τα όρια του καπιταλισμού δεν είναι απεριόριστα διαπιστώνεται από την όξυνση της βασικής του αντίθεσης ανάμεσα στην κοινωνική παραγωγή και στην καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της, και από την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης που η αιτία της βρίσκεται στη βασική αντίθεση του καπιταλισμού.

 

Οι καπιταλιστές αυξάνουν την παραγωγικότητα, αυξάνοντας τη μάζα των κερδών τους, αλλά αυτή η τάση οδηγεί στην πτώση του ποσοστού του κέρδους, που σημαίνει ότι αντικειμενικά δυσκολεύεται η αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Εδώ βρίσκεται και η στενότητα των ορίων του, το αναπόφευκτο της ανατροπής του.

 

 Ας δούμε πώς το παρουσιάζει ο Μαρξ. «Εξάλλου, μια και το ποσοστό της αξιοποίησης του συνολικού κεφαλαίου, το ποσοστό του κέρδους, αποτελεί το κίνητρο της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής (ακριβώς όπως η αξιοποίηση του κεφαλαίου αποτελεί το μοναδικό της σκοπό), η πτώση του ποσοστού του κέρδους επιβραδύνει το σχηματισμό καινούργιων αυτοτελών κεφαλαίων και εμφανίζεται έτσι απειλητική για την ανάπτυξη του κεφαλαιοκρατικού προτσές παραγωγής, προάγει την υπερπαραγωγή, την κερδοσκοπία, τις κρίσεις, την εμφάνιση περίσσιου κεφαλαίου, παράλληλα με τον περίσσιο πληθυσμό. Οι οικονομολόγοι, λοιπόν, που, όπως ο Ρικάρντο, θεωρούν απόλυτο τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, νιώθουν εδώ ότι αυτός ο τρόπος παραγωγής δημιουργεί φραγμό στον ίδιο τον εαυτό του, και γι’ αυτό αποδίδουν το φραγμό αυτό όχι στην παραγωγή, αλλά στη φύση (στη διδασκαλία για την γαιοπρόσοδο). Το κύριο, όμως, που τους κάνει να τρομάζουν μπρος στο μειωνόμενο ποσοστό του κέρδους, είναι η διαίσθηση ότι ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων σκοντάφτει σ’ έναν φραγμό, που δεν έχει καμιά σχέση με την παραγωγή του πλούτου σαν τέτοιου. Και αυτός ο ιδιόμορφος φραγμός μαρτυράει τον περιορισμένο στο χρόνο και τον ιστορικό, παροδικό μόνο χαρακτήρα του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής. Μαρτυράει ότι δεν αποτελεί απόλυτο τρόπο παραγωγής για την παραγωγή του πλούτου, ότι μάλλον σε μια ορισμένη βαθμίδα έρχεται σε σύγκρουση με την παραπέρα ανάπτυξή του» («Το Κεφάλαιο» τρίτος τόμος, σελ. 306).

 

Πώς και γιατί προάγει την υπερπαραγωγή; Οι καπιταλιστές παράγοντας για το κέρδος είναι υποχρεωμένοι να αυξάνουν την παραγωγικότητα. Η ίδια η τάση του ποσοστού κέρδους να πέφτει τούς οδηγεί σ’ αυτό που σημαίνει ανάπτυξη της παραγωγικής δύναμης της εργασίας, δηλαδή ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, δηλαδή μέσα παραγωγής που αυξάνουν στον ίδιο χρόνο τη μάζα της παραγωγής εμπορευμάτων ακόμη και με λιγότερη χρησιμοποίηση εργατικής δύναμης, δηλαδή εργατών.

 

 Ας δούμε πώς το δίνει ο Μαρξ. «Η σχετική μείωση του μεταβλητού κεφαλαίου έναντι του σταθερού, που συμβαδίζει με την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, ωθεί στην ανάπτυξη του εργατικού πληθυσμού, ενώ δημιουργεί διαρκώς τεχνητό υπερπληθυσμό. Η συσσώρευση του κεφαλαίου εξεταζόμενη από την πλευρά της αξίας, επιβραδύνεται από το μειωνόμενο ποσοστό του κέρδους, και επιταχύνει έτσι τη συσσώρευση των αξιών χρήσης, η οποία με τη σειρά της επιταχύνει την πορεία της συσσώρευσης από άποψη αξίας.

 

Η κεφαλαιοκρατική παραγωγή τείνει πάντα να ξεπεράσει αυτά τα εσωτερικά της όρια, τα ξεπερνάει, όμως, μόνο με μέσα, που της αντιτάσσουν εκ νέου και σε πιο τεράστια κλίμακα αυτά τα όρια.

 

Το αληθινό όριο της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής είναι το ίδιο το κεφάλαιο, είναι το γεγονός ότι το κεφάλαιο και η αυτοαξιοποίησή του εμφανίζονται σαν αφετηρία και τέρμα, σαν κίνητρο και σκοπός της παραγωγής, ότι η παραγωγή είναι μόνο παραγωγή για το κεφάλαιο και όχι αντίστροφα, ότι δηλαδή τα μέσα παραγωγής είναι απλά μέσα για μια διαρκώς διευρυνόμενη διαμόρφωση του προτσές της ζωής για την κοινωνία των παραγωγών. Τα όρια, μέσα στα οποία μόνο μπορούν να κινηθούν η διατήρηση και η αξιοποίηση της κεφαλαιακής αξίας, οι οποίες βασίζονται στην απαλλοτρίωση και στην πτώχευση της μεγάλης μάζας των παραγωγών, τα όρια αυτά βρίσκονται γι’ αυτό διαρκώς σε αντίφαση με τις μεθόδους παραγωγής, που είναι υποχρεωμένο να χρησιμοποιήσει το κεφάλαιο για το σκοπό του και που τείνουν προς απεριόριστη αύξηση της παραγωγής, προς την παραγωγή σαν αυτοσκοπό, προς την απεριόριστη ανάπτυξη των κοινωνικών παραγωγικών δυνάμεων της εργασίας. Το μέσο -απεριόριστη ανάπτυξη των κοινωνικών παραγωγικών δυνάμεων της εργασίας- έρχεται σε διαρκή σύγκρουση με τον περιορισμένο σκοπό της αξιοποίησης του υπάρχοντος κεφαλαίου. Αν λοιπόν ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής είναι ένα μέσο ιστορικής σημασίας για την ανάπτυξη της υλικής παραγωγικής δύναμης και για τη δημιουργία της αντίστοιχης σ’ αυτήν παγκόσμιας αγοράς, αποτελεί ταυτόχρονα τη μόνιμη αντίφαση ανάμεσα σ’ αυτό το ιστορικό του καθήκον και στις αντίστοιχές του κοινωνικές σχέσεις παραγωγής» («Το Κεφάλαιο», τρίτος τόμος, σελ. 316).

 

Η διαρκής ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων σε σχέση με τον περιορισμένο σκοπό της αξιοποίησης του κεφαλαίου οδηγεί στην κρίση.

 

 

Η πτώση του ποσοστού κέρδους και η υπερπληθώρα κεφαλαίου

 

 Η σχετική μείωση του μεταβλητού κεφαλαίου σημαίνει μείωση των εργατών, που συμβαδίζει με την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Ο υπερπληθυσμός είναι οι άνεργοι. Η αναφορά στην αύξηση των αξιών χρήσης σημαίνει αύξηση της παραγωγής προϊόντων για πούληση στην αγορά που θα φέρει στους καπιταλιστές συσσώρευση κεφαλαίου. Εδώ δείχνει την τάση της απεριόριστης αύξησης της παραγωγής που απαιτεί την απεριόριστη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Που έρχεται όμως σε αντίφαση με τον περιορισμένο σκοπό της παραγωγής, το κέρδος. Το ποσοστό του οποίου πέφτει. Ταυτόχρονα, η πτώση του ποσοστού κέρδους που δεν αναπληρώνεται από τη μάζα του κέρδους δημιουργεί κεφάλαια που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν στην παραγωγή. Τα οποία καταλήγουν στις τράπεζες (Πίστη) και αξιοποιούνται απ’ αυτές είτε στα κερδοσκοπικά παιχνίδια μέσω και Χρηματιστηρίου (μετοχές, αγυρτεία), είτε ως αναπασχόλητο κεφάλαιο, γιατί δεν μπορεί να επενδυθεί. Είναι συνέπεια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, της πτώσης του ποσοστού κέρδους που οδηγεί σε υπερσυσσώρευση κεφαλαίου με κομμάτι του που μένει αναξιοποίητο. Εχουμε επομένως υπερσσυσώρευση κεφαλαίου, που δεν μπορεί να μπει στην παραγωγή. Δηλαδή σημάδι κρίσης.

 

 Σχετικά μ’ αυτό ο Μαρξ αναφέρει: «Με την πτώση του ποσοστού του κέρδους αυξάνει το ελάχιστο μέγεθος του κεφαλαίου, που απαιτείται να διαθέτει ο ξεχωριστός κεφαλαιοκράτης για την παραγωγική χρησιμοποίηση της εργασίας, του κεφαλαίου που απαιτείται τόσο για την εκμετάλλευση της εργασίας γενικά, όσο και για να είναι ο ξοδεμένος εργάσιμος χρόνος, ο αναγκαίος για την παραγωγή των εμπορευμάτων χρόνος, και να μην ξεπερνάει ο χρόνος αυτός το μέσο κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας που απαιτείται για την παραγωγή των εμπορευμάτων. Και ταυτόχρονα αυξάνει η συγκέντρωση του κεφαλαίου, γιατί, πέρα από ορισμένα όρια, ένα μεγάλο κεφάλαιο με μικρό ποσοστό κέρδους συσσωρεύεται πιο γρήγορα από ένα μικρό κεφάλαιο με μεγάλο ποσοστό κέρδους. Αυτή η αυξανόμενη συγκέντρωση οδηγεί από την πλευρά της, όταν φθάσει ένα ορισμένο επίπεδο, σε νέα πτώση του ποσοστού του κέρδους. Η μάζα των μικρών κατακερματισμένων κεφαλαίων ωθείται έτσι στο δρόμο των περιπετειών: κερδοσκοπία, πιστωτική αγυρτεία, απάτη με τις μετοχές, κρίσεις. Η λεγόμενη πληθώρα του κεφαλαίου αναφέρεται ουσιαστικά πάντα στην πληθώρα εκείνη κεφαλαίου, για το όποιο η πτώση του ποσοστού του κέρδους δεν ισοσταθμίζεται από τη μάζα του -και τέτοιες είναι πάντα οι νέες σχηματιζόμενες φρέσκες καταβολάδες του κεφαλαίου- ή αναφέρεται στην πληθώρα εκείνη που, με τη μορφή της Πίστης, θέτει στη διάθεση των επιχειρηματιών των μεγάλων κλάδων παραγωγής, τα κεφάλαια εκείνα που μόνα τους είναι ανίκανα για αυτοτελή δράση. Η πληθώρα αυτή του κεφαλαίου απορρέει από τις ίδιες συνθήκες, που γεννούν ένα σχετικό υπερπληθυσμό, και γι’ αυτό αποτελεί ένα φαινόμενο που συμπληρώνει αυτόν τον τελευταίο, παρ’ όλο που και οι δυο βρίσκονται σε αντιτιθέμενους πόλους, αναπασχόλητο κεφάλαιο στη μια πλευρά, και αναπασχόλητος εργατικός πληθυσμός στην άλλη.

 

Υπερπαραγωγή κεφαλαίου, και όχι ξεχωριστών εμπορευμάτων -αν και η υπερπαραγωγή κεφαλαίου περιλαβαίνει πάντα την υπερπαραγωγή εμπορευμάτων- δε σημαίνει λοιπόν τίποτα άλλο από υπερσυσσώρευση κεφαλαίου» («Το Κεφάλαιο», τρίτος τόμος, σελ. 317).

 

 

Οι δυσκολίες αναπαραγωγής και οι τράπεζες

 

Στην κρίση υπάρχει συσσωρευμένο κεφάλαιο, το οποίο δεν μπορούν να επενδύσουν, σε συνδυασμό με αναξιοποίητο βιομηχανικό κεφάλαιο, δηλαδή δυσκολία συνέχειας της διευρυμένης αναπαραγωγής, με δεδομένο ότι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η παραγωγή, δηλαδή η πούληση εμπορευμάτων.

 

 «Στη διάρκεια της ίδιας της κρίσης, όταν ο καθένας έχει κάτι να πουλήσει και δεν μπορεί να το πουλήσει, ενώ είναι υποχρεωμένος να πουλήσει για να μπορεί να πληρώσει, ακριβώς τότε είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά η μάζα, όχι του αναπασχόλητου κεφαλαίου, του κεφαλαίου που ζητάει να επενδυθεί, αλλά η μάζα του κεφαλαίου που δυσκολεύεται στο προτσές της αναπαραγωγής του, όταν είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά και η έλλειψη πιστώσεων (και γι’ αυτό είναι μεγαλύτερο από κάθε άλλη φορά το προεξοφλητικό επιτόκιο των τραπεζιτών). Τότε μεγάλες μάζες του ήδη επενδυμένου κεφαλαίου είναι πράγματι αναπασχόλητες, γιατί σκαλώνει το προτσές αναπαραγωγής. Εργοστάσια παραμένουν κλειστά, πρώτες ύλες σωρεύονται, έτοιμα προϊόντα παραγεμίζουν την αγορά με τη μορφή εμπορευμάτων. Δεν υπάρχει επομένως μεγαλύτερο σφάλμα από το να αποδίδουν την κατάσταση αυτή σε έλλειψη παραγωγικού κεφαλαίου. Τότε ακριβώς υπάρχει υπερπληθώρα παραγωγικού κεφαλαίου, εν μέρει σε σχέση με την κανονική, για την ώρα όμως περιορισμένη, κλίμακα της αναπαραγωγής, εν μέρει σε σχέση με την ελαττωμένη κατανάλωση» («Το Κεφάλαιο», τρίτος τόμος, σελ. 609).

 

Αυτή η εκτίμηση αποκαλύπτει το γιατί οι κυβερνήσεις στηρίζουν οικονομικά τις τράπεζες. Ελλειψη πιστώσεων σημαίνει ότι λόγω κρίσης οι τράπεζες δε δανείζουν ή δε μεσολαβούν για τη συνέχιση του προτσές της παραγωγής και της κυκλοφορίας εμπορευμάτων, αφού υπάρχει υπερπαραγωγή, επομένως διακοπή της αναπαραγωγής, που σημαίνει κινδύνους αποπληρωμής δανείων, ενώ υπάρχει την ίδια ώρα αναξιοποίητο παραγωγικό κεφάλαιο. Υπάρχουν και οι κίνδυνοι να μην πραγματοποιηθούν πιστώσεις που έχουν ήδη δοθεί πριν το ξέσπασμα της κρίσης, τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια». Εδώ οι τράπεζες πρέπει να στηριχτούν όχι μόνο από τυχόν τέτοιες ζημιές, αλλά και από ζημιές λόγω κερδοσκοπικών δικών τους παιχνιδιών στα Χρηματιστήρια. Επίσης, από το «κούρεμα» των ομολόγων.

 

 

Ο ιστορικός χαρακτήρας του καπιταλισμού

 

 Ο Μαρξ έβλεπε την κοινωνία ως ενιαίο όλο, με την έννοια του κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού, κινούμενο από τις εσωτερικές αντιφάσεις, με βάση νόμους που διαμορφώνονται μέσω της δράσης των ανθρώπων. Χρησιμοποιεί ένα μοναδικό κριτήριο ωριμότητας για το πέρασμα της κοινωνίας σε ένα ανώτερο στάδιο, το σοσιαλιστικό, που είναι μεταβατική κοινωνία με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Το κριτήριο είναι η όξυνση της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού.

 

 Ορισμένες από τις βασικές θέσεις που επεξεργάστηκε ο Μαρξ σχετικά μ’ αυτό περιέχονται στο «Κεφάλαιο», για τον ιστορικό χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος, την παγκόσμια αγορά.

 

 Ας δούμε πώς αναπτύσσει αυτές τις θέσεις στον πρώτο τόμο του «Κεφαλαίου», σελ. 786 – 787, εξετάζοντας την «ιστορική τάση της κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης».

 

 «…από τη στιγμή που ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής στέκεται στα δικά του τα πόδια, από τη στιγμή αυτή αποχτούν μια νέα μορφή η παραπέρα κοινωνικοποίηση της εργασίας και η παραπέρα μετατροπή της γης και των άλλων μέσων παραγωγής σε μέσα παραγωγής που τα εκμεταλλεύονται κοινωνικά, δηλαδή σε κοινά μέσα παραγωγής, επομένως αποχτάει νέα μορφή και η παραπέρα απαλλοτρίωση, των ατομικών ιδιοκτητών. Αυτός που είναι τώρα ν’ απαλλοτριωθεί δεν είναι πια ο εργάτης που διευθύνει μόνος το νοικοκυριό του, αλλά ο κεφαλαιοκράτης που εκμεταλλεύεται πολλούς εργάτες.

 

Η απαλλοτρίωση αυτή συντελείται με το παιχνίδι των εσωτερικών νόμων της ίδιας της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής, με τη συγκεντροποίηση των κεφαλαίων. Κάθε κεφαλαιοκράτης σκοτώνει πολλούς άλλους κεφαλαιοκράτες. Χέρι – χέρι μ’ αυτήν τη συγκεντροποίηση, δηλαδή με την απαλλοτρίωση πολλών κεφαλαιοκρατών από λίγους, αναπτύσσεται σε διαρκώς αυξανόμενη κλίμακα η συνεργατική μορφή του προτσές της εργασίας, η συνειδητή τεχνική εφαρμογή της επιστήμης, η σχεδιασμένη εκμετάλλευση της γης, η μετατροπή των μέσων εργασίας σε μέσα εργασίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν μονάχα από κοινού η οικονομία σ’ όλα τα μέσα παραγωγής με τη χρησιμοποίησή τους σαν μέσων παραγωγής συνδυασμένης, κοινωνικής εργασίας, η περιπλοκή όλων των λαών στο δίχτυ της παγκόσμιας αγοράς και μαζί μ’ αυτό ο διεθνής χαρακτήρας του κεφαλαιοκρατικού καθεστώτος. Μαζί με τη διαρκή ελάττωση του ορισμού των μεγιστάνων του κεφαλαίου, που σφετερίζονται και μονοπωλούν όλα τα οφέλη αυτού του προτσές μετατροπής, αυξάνει η μάζα της αθλιότητας, της καταπίεσης, της υποδούλωσης, του εκφυλισμού, της εκμετάλλευσης, αλλά αυξάνει μαζί και η αγανάχτηση της εργατικής τάξης, που διαρκώς πληθαίνει και που διαπαιδαγωγείται, συνενώνεται και οργανώνεται απ’ αυτόν τον ίδιο το μηχανισμό του κεφαλαιοκρατικού προτσές παραγωγής. Το μονοπώλιο του κεφαλαίου μετατρέπεται σε δεσμά του τρόπου παραγωγής που άνθισε μαζί του και κάτω απ’ αυτό. Η συγκεντροποίηση των μέσων παραγωγής και η κοινωνικοποίηση της εργασίας φτάνουν σε ένα σημείο, όπου δε συμβιβάζονται με το κεφαλαιοκρατικό τους περίβλημα. Το περίβλημα αυτό σπάει. Σημαίνει το τέλος της κεφαλαιοκρατικής ατομικής ιδιοκτησίας».

 

 Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι: Με τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, η ατομική εργασία για την παραγωγή ενός προϊόντος μετατρέπεται σε κοινωνική (ο Μαρξ μιλάει για την επίτευξη της «κοινωνικής οργάνωσης του προτσές της εργασίας»), αφού πολλοί εργάτες μαζί δουλεύουν συνδυασμένα για την παραγωγή του. Αυτό συντελείται στην περίοδο ακόμη της «μανιφακτούρας», όπου διάφορα επαγγέλματα, αναγκαία για την παραγωγή προϊόντων που συνθέτουν ένα τελικό προϊόν, συνενώνονται κάτω από έναν κεφαλαιοκράτη για την παραγωγή αυτού του προϊόντος (π.χ. κατασκευή της άμαξας), είτε διάφοροι εργάτες εκτελούν τις διαφορετικές φάσεις επεξεργασίας για την παραγωγή ενός προϊόντος (π.χ. παραγωγή χαρτιού). Το προϊόν που παράγεται στη «μανιφακτούρα», ο Μαρξ το ονομάζει «κοινωνικό προϊόν». Βεβαίως, στη μανιφακτούρα, συνενώνονται οι εργάτες από το κεφάλαιο, δημιουργείται ένας καταμερισμός της εργασίας, αλλά ο κάθε εργάτης δουλεύει με ξεχωριστά εργαλεία.

 

Με την ανάπτυξη του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και το πέρασμα στη μεγάλη βιομηχανία, με τη χρήση των μηχανών, αναπτύσσονται τα μέσα παραγωγής, έτσι που κοινωνικοποιούν ολοένα και περισσότερο την παραγωγή και την εργασία. Η παραγωγή αναπτύσσεται σε ολοένα και μεγαλύτερη κλίμακα. Η ανάπτυξη των μέσων παραγωγής αυξάνει την παραγωγικότητα της εργασίας, επομένως και την υπεραξία που αποσπά ο κεφαλαιοκράτης. Αυτό οδηγεί το κεφάλαιο στην ολοένα και μεγαλύτερη ανάπτυξη των μέσων παραγωγής με τη χρήση των μηχανών και την εξέλιξή τους, τις οποίες κινούν ολοένα και περισσότεροι εργάτες σε σχέση με πριν, αφού επίσης συνενώνονται ολοένα και περισσότερες διαδικασίες της κοινωνικής παραγωγής στο εργοστάσιο (μεγαλώνει η κοινωνικοποίηση). Αυτή η διαδικασία συγκεντρώνει την παραγωγή στη μεγάλη βιομηχανία, εξαρτά άλλες μικρότερες επιχειρήσεις απ’ αυτήν και σε μια πορεία τις εκτοπίζει από την παραγωγική διαδικασία (παραπέρα απαλλοτρίωση των ατομικών ιδιοκτητών, αυτός που είναι τώρα ν’ απαλλοτριωθεί είναι ο κεφαλαιοκράτης που εκμεταλλεύεται πολλούς εργάτες).

 Γι’ αυτό ο Μαρξ κάνει λόγο για μέσα παραγωγής, που «τα εκμεταλλεύονται κοινωνικά» και ότι «με την απαλλοτρίωση πολλών κεφαλαιοκρατών από λίγους, αναπτύσσεται σε διαρκώς αυξανόμενη κλίμακα η συνεργατική μορφή του προτσές της εργασίας, η συνειδητή τεχνική εφαρμογή της επιστήμης, η σχεδιασμένη εκμετάλλευση της γης, η μετατροπή των μέσων εργασίας σε μέσα εργασίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν μονάχα από κοινού, η οικονομία σ’ όλα τα μέσα παραγωγής με τη χρησιμοποίησή τους σαν μέσων παραγωγής συνδυασμένης, κοινωνικής εργασίας». Δηλαδή, αυτή η διαδικασία της ολοένα και μεγαλύτερης συνένωσης (κοινωνικοποίηση) της παραγωγής και της εργασίας, συμβαδίζει με τη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Που σημαίνει ότι τα μεγαλύτερα σε διαστάσεις κεφάλαια απορροφούν τα μικρότερα, και έτσι το κεφάλαιο συγκεντρώνεται σε ολοένα και λιγότερους μεγιστάνες. Σ’ αυτό το αποτέλεσμα, οδηγεί επίσης ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους ξεχωριστούς ατομικούς καπιταλιστές.

 

Ολη αυτή η διαδικασία οδηγεί επίσης στην αύξηση της εκμετάλλευσης, αφού αποσπάται ολοένα και μεγαλύτερη υπεραξία, στο φτήνεμα της εργατικής δύναμης, στην ανεργία, έτσι που όσο μεγαλώνουν οι διαστάσεις του κεφαλαίου και συγκεντρώνεται σε λιγότερα χέρια να αυξάνονται και η φτώχεια και η ανεργία.

 

Από τη μια, λοιπόν, μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο η κοινωνικοποίηση, από την άλλη, κάθε μεγιστάνας καπιταλιστής παράγει για δικό του όφελος, για την αύξηση των κερδών του, για την αύξηση των διαστάσεων του δικού του κεφαλαίου. Αυτό στέκεται εμπόδιο στην παραπέρα ανάπτυξη της κοινωνικής παραγωγής. Γι’ αυτό ο Μαρξ αναφέρει ότι «Το μονοπώλιο του κεφαλαίου μετατρέπεται σε δεσμά του τρόπου παραγωγής που άνθισε μαζί του και κάτω απ’ αυτό. Η συγκεντροποίηση των μέσων παραγωγής και η κοινωνικοποίηση της εργασίας φτάνουν σε ένα σημείο, όπου δε συμβιβάζονται με το κεφαλαιοκρατικό τους περίβλημα. Το περίβλημα αυτό σπάει. Σημαίνει το τέλος της κεφαλαιοκρατικής ατομικής ιδιοκτησίας».

 

 

Το αντικειμενικό της εμφάνισης της μετοχικής εταιρείας

 

 Αυτό, δηλαδή «το τέλος της κεφαλαιοκρατικής ατομικής ιδιοκτησίας», που μετατρέπεται στον καπιταλισμό σε κοινωνικό κεφάλαιο, κοινωνική καπιταλιστική ιδιοκτησία, εμφανίζεται μέσα στον ίδιο τον καπιταλισμό με την ίδρυση της μετοχικής εταιρείας. Σχετικά μ’ αυτό, ο Μαρξ, στον τρίτο τόμο του «Κεφαλαίου», σελ. 550, αναφέρει τα εξής:

 

 «Σχηματισμός μετοχικών εταιρειών. Επομένως:

 

1) Τεράστια επέκταση της κλίμακας της παραγωγής και των επιχειρήσεων, που ήταν αδύνατο να γίνουν από τα ξεχωριστά κεφάλαια. Ταυτόχρονα, τέτοιες επιχειρήσεις, που ήταν προηγούμενα κυβερνητικές, γίνονται εταιρικές.

 

2) Το κεφάλαιο, που αυτό καθ’ αυτό βασίζεται σε κοινωνικό τρόπο παραγωγής και που προϋποθέτει κοινωνική συγκέντρωση μέσων παραγωγής και εργατικών δυνάμεων, παίρνει εδώ άμεσα τη μορφή κοινωνικού κεφαλαίου (κεφαλαίου άμεσα συνεταιρισμένων ατόμων), σε αντίθεση προς το ατομικό κεφάλαιο, και οι επιχειρήσεις του εμφανίζονται σαν εταιρικές επιχειρήσεις, σε αντίθεση προς τις ατομικές επιχειρήσεις. Πρόκειται για την κατάργηση του κεφαλαίου σαν ατομικής ιδιοκτησίας μέσα στα πλαίσια του ίδιου του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής».

 

Αυτή η εξέλιξη φανερώνει και το γεγονός ότι αντικειμενικά υπάρχουν οι συνθήκες για μετατροπή της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής σε κοινωνική, δηλαδή είναι ώριμοι οι υλικοί όροι για το πέρασμα στο σοσιαλισμό.

 

Απ’ αυτήν την αντικειμενική εξέλιξη του ίδιου του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, με την εμφάνιση της μετοχικής εταιρείας, διαπιστώνεται και η δυνατότητα κατάργησής του, η δυνατότητα αντικατάστασης των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής με τις σοσιαλιστικές, η δυνατότητα μετατροπής της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής σε κοινωνική ιδιοκτησία.

 

 Για την προλεταριακή Πολιτική Οικονομία, οι κλασικοί έθεταν το καθήκον να βρει μέσα στις μορφές της οικονομικής εξέλιξης (σ.σ. του καπιταλισμού), που πηγαίνει προς το τέρμα, τα στοιχεία της μελλοντικής οργάνωσης της παραγωγής και της ανταλλαγής, που θα βοηθήσουν στον παραμερισμό αυτών των δεινών.

 

 Στο «Κεφάλαιο» διερευνώνται οι οικονομικές μορφές, η μετοχική επιχείρηση, το συνεταιριστικό εργοστάσιο, που πιστοποιούν ότι η εξέλιξη των σχέσεων παραγωγής έφτασε σε ένα ανώτατο στάδιο, επομένως δεν υπάρχει άλλο περιθώριο αλλαγής μορφής για να «χωρέσουν» τις αναπτυσσόμενες παραγωγικές δυνάμεις. Πρόκειται για την έναρξη του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού ή της εποχής του χρηματιστικού κεφαλαίου.

 

 Η συμβολή του Μαρξ είναι καθοριστική, γιατί αναφέρεται στην εξέλιξη του κοινωνικού πυρήνα, της σχέσης παραγωγής.

 

Στη μετοχική επιχείρηση παύει να υφίσταται ο ατομικός κεφαλαιοκράτης ως ιδιοκτήτης και διευθύνων της παραγωγής και εμφανίζεται η συλλογική ιδιοκτησία των μετόχων, που παραμένει όμως καπιταλιστική. Τη διεύθυνση ασκεί προσωπικό που μπορεί να βρίσκεται σε μισθωτή σχέση ή και να έχει πακέτο μετοχών.

 

 Ας το δούμε πολύ συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στον τρίτο τόμο του «Κεφαλαίου» (σελ. 551):

 

 «Μετατροπή του πραγματικά ενεργού κεφαλαιοκράτη σε απλό διευθυντή, διαχειριστή ξένου κεφαλαίου, και των ιδιοκτητών κεφαλαίου σε απλούς ιδιοκτήτες, απλούς κεφαλαιοκράτες του χρήματος (…) Στις μετοχικές εταιρείες η λειτουργία είναι χωρισμένη από την ιδιοκτησία του κεφαλαίου, επομένως και η εργασία είναι εντελώς χωρισμένη από την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και την υπερεργασία. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ανώτατης ανάπτυξης της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής, αναγκαίο σημείο περάσματος για την ξαναμετατροπή του κεφαλαίου σε ιδιοκτησία των παραγωγών, όχι όμως πια σαν ατομική ιδιοκτησία ξεχωριστών παραγωγών, αλλά σαν ιδιοκτησία συνεταιρισμένων παραγωγών, σαν άμεσα κοινωνική ιδιοκτησία. Είναι, από την άλλη, σημείο περάσματος για τη μετατροπή όλων των λειτουργιών στο προτσές αναπαραγωγής, που συνδέονται ακόμα ως τώρα με την ιδιοκτησία του κεφαλαίου, σε απλές λειτουργίες των συνεταιρισμένων παραγωγών, σε κοινωνικές λειτουργίες».

 

Οι ιδιοκτήτες των μετοχικών εταιρειών είναι αυτοί που έχουν στην ιδιοκτησία τους τις μετοχές των εταιρειών, γι’ αυτό ο Μαρξ κάνει λόγο για απλούς ιδιοκτήτες κεφαλαίου, αλλά δεν έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία της παραγωγής. Η λειτουργία της παραγωγής διευθύνεται από τους διευθυντές. Το ρόλο του κεφαλαιοκράτη που οργάνωνε και διηύθυνε την παραγωγή άμεσα ο ίδιος, αντικαθιστά τώρα ο διευθυντής. Ετσι η λειτουργία των επιχειρήσεων είναι χωρισμένη από την ιδιοκτησία. Με την εμφάνιση της μετοχικής εταιρείας, ο Μαρξ κάνει λόγο για «αναγκαίο σημείο περάσματος για την ξαναμετατροπή του κεφαλαίου σε ιδιοκτησία των παραγωγών, όχι όμως πια σαν ατομική ιδιοκτησία ξεχωριστών παραγωγών, αλλά σαν ιδιοκτησία συνεταιρισμένων παραγωγών, σαν άμεσα κοινωνική ιδιοκτησία». Δηλαδή η μετοχική εταιρεία, ως έκφραση συλλογικής μορφής ιδιοκτησίας του κεφαλαίου στα πλαίσια του καπιταλισμού, αποδεικνύει τις δυνατότητες περάσματος από την καπιταλιστική ιδιοκτησία στην κοινωνική ιδιοκτησία. Επίσης το γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες του κεφαλαίου δεν έχουν πλέον σχέση με την οργάνωση και τη λειτουργία της παραγωγής, σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες του κεφαλαίου είναι πλέον περιττοί, δε χρειάζονται για την ανάπτυξη της παραγωγής, των παραγωγικών δυνάμεων, αφού αυτή μπορεί να αναπτύσσεται και χωρίς τους ιδιοκτήτες κεφαλαίου. Ολες οι λειτουργίες της παραγωγής μπορούν να διεκπεραιωθούν από τους ίδιους τους άμεσους παραγωγούς, δηλαδή την εργατική τάξη, στο επίπεδο ολόκληρης της κοινωνίας (απλές λειτουργίες των συνεταιρισμένων παραγωγών, κοινωνικές λειτουργίες).

 

 

Μετοχική εταιρεία και μονοπώλιο

 

Η μετοχική επιχείρηση, όπως και το συνεταιριστικό εργοστάσιο είναι αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και σημείο περάσματος σε ανώτερο τρόπο παραγωγής, τον κομμουνιστικό, που χαρακτηρίζεται από την κοινωνική ιδιοκτησία. Στη βάση αυτή αναπτύσσονται τα μονοπώλια, η κρατική ανάμειξη, ο παρασιτισμός στο χρηματιστήριο, ο ρόλος του πιστωτικού συστήματος. Με άλλα λόγια, όλα εκείνα τα στοιχεία που εμφανίζονται αργότερα στην οικονομική ανάλυση του ιμπεριαλισμού από τον Λένιν και άλλους μαρξιστές. Τα μονοπώλια εκφράζουν μεγάλη κεφαλαιακή συσσώρευση μετοχικών επιχειρήσεων ή ομίλων επιχειρήσεων με συγκέντρωση μεγάλου μεριδίου αγοράς.

 

 Ας δούμε πώς το αναφέρει ο Μαρξ στο «Κεφάλαιο» (τ. 3ος, σελ. 553):

 

 «Είναι η κατάργηση του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής μέσα στα πλαίσια του ίδιου του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, και γι’ αυτό είναι μια αυτοαναιρούμενη αντίφαση, που πριν απ’ όλα παρουσιάζεται σαν απλό μεταβατικό σημείο προς μια νέα μορφή παραγωγής. Σαν τέτοια αντίφαση παρουσιάζεται επίσης στην εμφάνιση. Αποκαθιστά σε ορισμένες σφαίρες το μονοπώλιο και προκαλεί γι’ αυτό την ανάμειξη του κράτους. Αναπαράγει μια νέα οικονομική αριστοκρατία, παράσιτα νέου είδους, με τη μορφή σχεδιαστών, ιδρυτών και απλώς ονομαστικών διευθυντών. Ενα ολόκληρο σύστημα αγυρτείας και απάτης σχετικά με τις ιδρύσεις, την έκδοση μετοχών και το εμπόριο μετοχών. Πρόκειται για ατομική παραγωγή χωρίς τον έλεγχο της ατομικής ιδιοκτησίας».

 

Εδώ κάνει λόγο για κατάργηση του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής μέσα στον καπιταλισμό, με την έννοια ότι η ιδιοκτησία παίρνει συλλογική μορφή. Ταυτόχρονα, εδώ ο Μαρξ αναφέρεται και στη δημιουργία του μονοπωλίου, μαζί με τη μετοχική εταιρεία, ως «αποτέλεσμα της ανώτατης ανάπτυξης της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής». Και όχι μόνο αυτό, αλλά και για την ανάμειξη του κράτους, μαζί με την εμφάνιση του μονοπωλίου. Οπως κάνει λόγο και για τη σύμφυση του βιομηχανικού κεφαλαίου με το τραπεζικό, δηλαδή τη δημιουργία του χρηματιστικού κεφαλαίου, όπως το χαρακτήρισε αργότερα ο Λένιν, ως εξής: «Η πίστη θέτει απόλυτα μέσα σε ορισμένα όρια στη διάθεση του ξεχωριστού κεφαλαιοκράτη, ή αυτού που περνάει για κεφαλαιοκράτης, ξένο κεφάλαιο…».

 

 Για το μονοπώλιο, ο Ενγκελς αναφέρει συμπληρωματικά στον 3ο τόμο του «Κεφαλαίου» (σελ. 552): «Σε κάθε χώρα οι μεγαλοβιομήχανοι ενός ορισμένου κλάδου συνενώνονται σε ένα καρτέλ για τη ρύθμιση της παραγωγής. Μια επιτροπή του καρτέλ καθορίζει την ποσότητα των προϊόντων που θα παράγει κάθε επιχείρηση και κατανέμει τελεσίδικα τις παραγγελίες που γίνονται. Σε μεμονωμένες περιπτώσεις συγκροτήθηκαν μάλιστα από καιρό σε καιρό και διεθνή καρτέλ, όπως, λ.χ., ανάμεσα στην αγγλική και γερμανική σιδηροπαραγωγή». Εδώ ο Ενγκελς αναφέρεται και στη συγκρότηση διεθνικών μονοπωλίων.

 

 

Για το συνεταιριστικό εργοστάσιο

 

 Σχετικά με το συνεταιριστικό εργοστάσιο ο Μαρξ («Κεφάλαιο», τ. 3ος, σελ. 555 – 556) αναφέρει τα εξής:

 

 «Τα εργοστάσια των συνεταιρισμών των ίδιων των εργατών είναι, μέσα στα πλαίσια της παλιάς μορφής, το πρώτο ρήγμα στην παλιά μορφή, παρόλο που φυσικά παντού, στην πραγματική τους οργάνωση, αναπαράγουν και είναι υποχρεωμένα ν’ αναπαράγουν όλες τις ελλείψεις του υπάρχοντος συστήματος. Μέσα στα πλαίσιά τους όμως έχει αρθεί η αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και στην εργασία, αν και στην αρχή μόνο στη μορφή, γιατί οι εργάτες σαν συνεταιρισμός είναι οι ίδιοι ο κεφαλαιοκράτης του εαυτού τους, δηλαδή χρησιμοποιούν τα μέσα παραγωγής για την αξιοποίηση της δικής τους εργασίας. Τα εργοστάσια των συνεταιρισμών δείχνουν πως σε μια ορισμένη βαθμίδα ανάπτυξης των υλικών παραγωγικών δυνάμεων και στις ανταποκρινόμενες σ’ αυτές κοινωνικές μορφές παραγωγής, αναπτύσσεται και διαμορφώνεται με φυσική αναγκαιότητα από τον έναν τρόπο παραγωγής ένας καινούριος τρόπος παραγωγής. Χωρίς το εργοστασιακό σύστημα, που ξεπηδάει από τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, δε θα μπορούσε να αναπτυχθεί το εργοστάσιο του συνεταιρισμού και, ακόμα λιγότερο, χωρίς το πιστωτικό σύστημα, καθώς αποτελεί την κύρια βάση για τη βαθμιαία μετατροπή των κεφαλαιοκρατικών ιδιωτικών επιχειρήσεων σε κεφαλαιοκρατικές μετοχικές εταιρείες, προσφέρει εξίσου τα μέσα για τη βαθμιαία επέκταση των επιχειρήσεων των συνεταιρισμών πάνω σε περισσότερο ή λιγότερο εθνική κλίμακα. Τις κεφαλαιοκρατικές μετοχικές επιχειρήσεις πρέπει να τις βλέπουμε εξίσου, όπως και τα εργοστάσια των συνεταιρισμών, σαν μεταβατικές μορφές από τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής στο συνεταιριστικό τρόπο…».

 

Επομένως, έχουμε την εμφάνιση των μεταβατικών μορφών από τον κεφαλαιοκρατικό, τον παλιό τρόπο παραγωγής, στο συνεταιριστικό, στο νέο τρόπο παραγωγής, που μπορεί, σύμφωνα με τον Μαρξ, να οργανωθεί «πάνω σε περισσότερο ή λιγότερο εθνική κλίμακα». Αυτό αποδεικνύει ότι αντικειμενικά η κοινωνία βρίσκεται στο σημείο περάσματος στον κομμουνιστικό τρόπο παραγωγής.

 

 Ο Μαρξ διερεύνησε, και διείδε στο «Κεφάλαιο», τις οικονομικές μορφές, που «πιστοποιούν ότι η εξέλιξη των σχέσεων παραγωγής έφτασε σε ένα ανώτατο στάδιο, επομένως δεν υπάρχει άλλο περιθώριο αλλαγής μορφής για να «χωρέσουν» τις αναπτυσσόμενες παραγωγικές δυνάμεις. Πρόκειται για την έναρξη του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού ή της εποχής του χρηματιστικού κεφαλαίου».

 

 

Ο Ένγκελς για το μονοπώλιο

 

 Ο Ενγκελς στον 3ο τόμο του «Κεφαλαίου» (σελ. 552 – 553), αναφέρει διευκρινιστικά, σχετικά με τη διερεύνηση από τον Μαρξ της μορφής της μετοχικής εταιρείας στον καπιταλισμό και το γεγονός ότι οδηγεί στο μονοπώλιο, τα εξής:

 

 «Από τότε που ο Μαρξ έγραψε τα παραπάνω (σ.σ. για τη μετοχική εταιρεία), έχουν, όπως είναι γνωστό, αναπτυχθεί νέες μορφές της βιομηχανικής επιχείρησης, που εκπροσωπούν το δεύτερο και τον τρίτο βαθμό της μετοχικής εταιρείας. Στην καθημερινά αυξανόμενη ταχύτητα, με την οποία μπορεί να αυξηθεί σήμερα η παραγωγή σε όλους τους τομείς της μεγάλης βιομηχανίας αντιτάσσεται η διαρκώς αυξανόμενη βραδύτητα της επέκτασης της αγοράς γι’ αυτά τα αυξημένα προϊόντα. Αυτά που παράγει η βιομηχανία μέσα σε λίγους μήνες είναι ζήτημα αν η αγορά μπορεί να τα απορροφήσει μέσα σε λίγα χρόνια… Οι συνέπειες είναι γενική χρόνια υπερπαραγωγή, χαμηλές τιμές, κέρδη που πέφτουν ή ακόμα και κέρδη που εξαφανίζονται ολότελα. Κοντολογίς, η ανέκαθεν περιβόητη ελευθερία του συναγωνισμού βρίσκεται στα τελευταία της και υποχρεώνεται να αναγγείλει η ίδια την ολοφάνερη σκανδαλώδη χρεοκοπία της. Και γίνεται αυτό μάλιστα με το ότι σε κάθε χώρα οι μεγαλοβιομήχανοι ενός ορισμένου κλάδου συνενώνονται σε ένα καρτέλ για τη ρύθμιση της παραγωγής… Σε μεμονωμένες περιπτώσεις συγκροτήθηκαν, μάλιστα, από καιρό σε καιρό και διεθνή καρτέλ, όπως, λ.χ., ανάμεσα στην αγγλική και γερμανική σιδηροπαραγωγή. Αλλά ακόμα και αυτή η μορφή της κοινωνικοποίησης της παραγωγής δεν επαρκούσε.

Η αντίθεση συμφερόντων ανάμεσα στις διάφορες φίρμες διασπούσε πολύ συχνά τη συνένωσή τους και αποκαθιστούσε πάλι το συναγωνισμό. Ετσι, σε μερικούς κλάδους, στους οποίους το επέτρεπε η βαθμίδα της παραγωγής, έφθασαν ως το σημείο να συγκεντρώσουν σε μια μεγάλη μετοχική εταιρεία με ενιαία διεύθυνση όλη την παραγωγή αυτού του κλάδου. Στην Αμερική αυτό έγινε ήδη πολλές φορές, στην Ευρώπη το μεγαλύτερο παράδειγμα αυτού του είδους ως τώρα είναι το παράδειγμα του «United Alcali Trust», που συνένωσε στα χέρια μιας μόνο φίρμας όλη τη βρετανική παραγωγή αλκαλικών. Οι πρώην ιδιοκτήτες των – πάνω από τριάντα – ξεχωριστών εργοστασίων πήραν για όλες τους τις εγκαταστάσεις σε μετοχές την αξία τους, όπως εκτιμήθηκε, συνολικά κάπου 5 εκατομμύρια λίρες, που αποτελούν το πάγιο κεφάλαιο του τραστ. Η τεχνική διεύθυνση βρίσκεται στα ίδια ως τώρα χέρια, η διαχειριστική διεύθυνση όμως είναι συγκεντρωμένη στα χέρια της Γενικής Διεύθυνσης. Το κυκλοφοριακό κεφάλαιο (floating capital) ύψους κάπου ενός εκατομμυρίου λιρών διατέθηκε για πούληση στο κοινό. Ετσι, το συνολικό κεφάλαιο του τραστ έφτασε τα 6 εκατομμύρια λίρες. Ετσι στον κλάδο αυτό, που αποτελεί τη βάση όλης της χημικής βιομηχανίας, ο συναγωνισμός στην Αγγλία αντικαταστάθηκε από το μονοπώλιο, που προπαρασκεύασε με τον πιο ευχάριστο τρόπο τη μελλοντική απαλλοτρίωση από μέρους της συνολικής κοινωνίας, του έθνους».

 

Η εμφάνιση της μετοχικής επιχείρησης, ως αποτελέσματος της κοινωνικοποίησης της παραγωγής, είναι η βάση εμφάνισης και ανάπτυξης των μονοπωλίων, που αναπτύσσονται και σε διεθνικό επίπεδο, όπως παραστατικά το περιγράφει ο Ενγκελς και όπως αργότερα ανέπτυξε και ο Λένιν.

 

Σ’ αυτή την παραστατική περιγραφή του Ενγκελς, αναδεικνύονται μια σειρά ζητήματα, όπως αυτό της κρίσης. Η υπερπαραγωγή και η αδυναμία της αγοράς να την απορροφήσει, η πτώση των κερδών, ακόμη και η εξαφάνιση κερδών. Αυτή η κατάσταση αποτυπώνει τα σημάδια της οικονομικής κρίσης στον καπιταλισμό. Η αδυναμία της αγοράς να απορροφήσει την παραγωγή και μέσων παραγωγής και ειδών κατανάλωσης οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε καπιταλιστική επιχείρηση, επιδιώκοντας να αυξήσει τα κέρδη της (οι καπιταλιστές παράγουν για το κέρδος, αυτός ο νόμος κινεί τον καπιταλισμό), αυξάνει την παραγωγή, χωρίς να γνωρίζει εκ των προτέρων αν τα εμπορεύματα θα πουληθούν στην αγορά, χωρίς να γνωρίζει τις ανάγκες της κοινωνικής παραγωγής στο σύνολό τους. Απ’ αυτήν την άποψη, η παραγωγή είναι άναρχη. Ταυτόχρονα, η κατανάλωση από την εργατική τάξη έχει ένα όριο, το οποίο δημιουργείται από τις σχέσεις εκμετάλλευσης της μισθωτής εργασίας και όχι από την αναγκαιότητα κάλυψης όλων των αναγκών της. Για παράδειγμα, η άνοδος της ανεργίας, αντικειμενική τάση στον καπιταλισμό, η μείωση των μισθών, η αύξηση των τιμών μειώνουν την αγοραστική δύναμη. Ετσι εμφανίζεται η υπερπαραγωγή, που δεν μπορεί να πουληθεί στην αγορά.

 

Αυτή η εξέλιξη είναι αποτέλεσμα της όξυνσης της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού, ανάμεσα στην κοινωνικοποίηση της παραγωγής και στην καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της. Η παραγωγή είναι κοινωνική, αλλά τα αποτελέσματά της, τα κέρδη, τα ιδιοποιείται η κάθε καπιταλιστική επιχείρηση, το κάθε μονοπώλιο. Εχει την τάση να αυξάνει την παραγωγή για περισσότερα κέρδη, αλλά η αγορά δεν μπορεί να απορροφήσει όλη την παραγωγή. Ετσι, επέρχεται η οικονομική κρίση, με την τεράστια καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων και πρώτ’ απ’ όλα της εργατικής δύναμης.

 

 Για παράδειγμα, στις σύγχρονες συνθήκες, εμφανίζονται κλάδοι ολόκληροι με ζημιές στις μεγάλες καπιταλιστικές χώρες (κατασκευές, χάλυβας, μέταλλο, αερομεταφορές, τράπεζες, κ.λπ.). Εχουμε συνεχώς αύξηση της ανεργίας. Επομένως και καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων.

 

Το καπιταλιστικό κράτος με την όποια παρέμβασή του, που υπάρχει και συνεχίζει, δεν μπορεί να αναιρέσει το αυθόρμητο στην καπιταλιστική παραγωγή, επομένως να βάλει τέρμα καταργώντας τον κύκλο της κρίσης. Την καπιταλιστική παραγωγή τη χαρακτηρίζει η αναρχία. Δεν μπορεί να υπάρξει γενικευμένη ρύθμιση και προγραμματισμός που να καταργήσουν τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις του συστήματος.

 

Ο καπιταλισμός, εκτός από την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, εμποδίζει την ανάπτυξή τους, αν δεν του αποφέρουν κέρδη. Παράδειγμα, τα ιατρικά μηχανήματα και εξοπλισμοί, που η πλατιά αξιοποίησή τους θα βελτίωνε αποφασιστικά την υγεία του λαού, υπάρχουν και χρησιμοποιούνται μόνο στο βαθμό που η Υγεία εμπορευματοποιείται αποφέροντας κέρδη (ιδιωτικά νοσοκομεία, εργαστήρια κ.λπ.).

 

Αλλο ζήτημα που περιγράφει ο Ενγκελς είναι η εμφάνιση του μονοπωλίου, που σημαίνει κατάργηση του ελεύθερου συναγωνισμού, ανάμεσα στους ατομικούς καπιταλιστές, αφού μετοχική εταιρεία και μονοπώλιο σημαίνει συλλογική ιδιοκτησία κεφαλαίου. Ετσι, μερικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις, αντί να επιδιώκουν, καθεμιά ξεχωριστά, μέσω του ανταγωνισμού να απαλλοτριώσει η μία την άλλη, συνενώνουν τις δυνάμεις τους. Αυτό απαιτεί η αυξανόμενη κοινωνικοποίηση της παραγωγής. Μ’ αυτόν τον τρόπο απαλλοτριώνουν μικρότερους καπιταλιστές. Ετσι το μονοπώλιο κυριαρχεί. Αλλά δεν καταργεί τον ανταγωνισμό («και αυτή η μορφή της κοινωνικοποίησης της παραγωγής δεν επαρκούσε. Η αντίθεση συμφερόντων ανάμεσα στις διάφορες φίρμες διασπούσε πολύ συχνά τη συνένωσή τους», λέει ο Ενγκελς).

 

Ολα αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει αντιστοιχία παραγωγικών δυνάμεων και σχέσεων παραγωγής. Αποδεικνύουν ότι η βασική αντίθεση του καπιταλισμού έχει οξυνθεί στο έπακρο. Αυτή η πραγματικότητα αποκαλύπτει την αναγκαιότητα της αλλαγής των σχέσεων παραγωγής.

 

 Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η εξέλιξη, δηλαδή η μετοχική εταιρεία, το μονοπώλιο, «προπαρασκεύασε με τον πιο ευχάριστο τρόπο τη μελλοντική απαλλοτρίωση από μέρους της συνολικής κοινωνίας, του έθνους». Είναι η μορφή που αποκαλύπτει τις δυνατότητες οργάνωσης της κοινωνικής παραγωγής στο επίπεδο ολόκληρης της χώρας («της συνολικής κοινωνίας, του έθνους», ή, όπως έλεγε ο Μαρξ, «σε περισσότερο ή λιγότερο εθνική κλίμακα»). Απ’ αυτή τη σκοπιά είναι μεταβατική μορφή για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό.

 

Πηγή:  Ριζοσπάστης     via   LeninReloaded   

 

 

 

Διαμαρτυρία των αδιόριστων πανεπιστημιακών

 

Επιστολή στον υπουργό Παιδείας απέστειλε η «Πρωτοβουλία Α-λέκτωρ», ζητώντας το διορισμό των εκλεγμένων μελών ΔΕΠ. Θυμίζουμε ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία των υπό διορισμό μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ, που εκπροσωπεί περίπου 900 μέλη ΔΕΠ, τα οποία, ενώ έχουν εκλεγεί, εκκρεμεί ακόμα και για περισσότερο από 3 χρόνια το σχετικό ΦΕΚ του διορισμού τους, ενώ οι πανεπιστημιακοί έχουν εισπράξει τον εμπαιγμό και των προηγούμενων ηγεσιών του υπουργείου Παιδείας. Για το θέμα το ΚΚΕ έχει καταθέσει επανειλημμένως Ερωτήσεις και έχει κάνει παρεμβάσεις στη Βουλή, στηρίζοντας τα αιτήματά τους.

 

Χαρακτηριστικό είναι πως σε απάντηση, πρόσφατα, στους βουλευτές του ΚΚΕ Γ. Γκιόκα, Ελ. Γερασιμίδου και Σπ. Χαλβατζή, ο υπουργός Παιδείας ρίχνει το μπαλάκι στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο πρέπει να εγκρίνει τη σχετική δαπάνη, ενώ αναφέρει τη γενική δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και άλλες δικαιολογίες. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι συγκεκριμένοι πανεπιστημιακοί δουλεύουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και παράγουν έργο, χωρίς, στην ουσία να έχουν κατοχυρωμένη σχέση εργασίας.

 

Επίσης, να σημειώσουμε ότι το προεδρείο του Συνεδρίου της ΠΟΣΔΕΠ ζητά διορισμό όλων των εκλεγμένων μελών ΔΕΠ, την άμεση δημοσιοποίηση και τήρηση της σειράς κατάταξης των εκλεγμένων μελών ΔΕΠ.

 

 

Πηγή: Ριζοσπάστης

Αυτόνομη συνδικαλιστική κίνηση από 9 κλαδικές ομοσπονδίες

Στη συγκρότηση κίνησης για την ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών προχώρησαν εννέα κλαδικές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες, ανάμεσα στις οποίες είναι η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ), και ομοσπονδίες εργαζομένων στον Τύπο, τη Ραδιοφωνία και την Τηλεόραση.

 

Αν και σε κοινή δήλωσή τους υποστηρίζουν, ότι δεν επιδιώκουν «τη συγκρότηση ενός ανταγωνιστικού συνδικαλιστικού πόλου», συνδικαλιστικά στελέχη που συμμετέχουν στην κίνηση ανέφεραν στο ΑΠΕ ότι επιδιώκουν «την ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών που θα κινούνται με ταχύτερο βηματισμό από εκείνον της ΓΣΕΕ».

 

 Στο μεταξύ, η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος, (ΓΣΕΕ), προετοιμάζει την οργάνωση του 35ου συνεδρίου, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 21 έως τις 24 Μαρτίου στην Αλεξανδρούπολη και θα εκλέξει τη νέα ηγεσία της Συνομοσπονδίας.

 

 

 

Πηγή:  Tvxs.gr

 

Παρέμβαση σε παιδαγωγικά προγράμματα επιχειρεί η Χρυσή Αυγή

 

Να εμποδίσει ένα πρόγραμμα για μαθητές δημοτικού με θέμα τους πρόσφυγες και την μετανάστευση επιχειρεί η Χρυσή Αυγή. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα αυτό θα λάβει χώρα στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας. Ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Αρτέμης Ματθαιόπουλος, κατέθεσε ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας ζητώντας «να ελεγχθεί το πρόγραμμα λόγω του τίτλου του και να αποδοθούν τυχόν πειθαρχικές ευθύνες». Οι εκπαιδευτικοί από την πλευρά τους τονίζουν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν την οποιαδήποτε μορφή λογοκρισίας στα σχολεία.

 

 

 

 

 Το πρόγραμμα με θέμα «Ως πρόσφυγας μπροστά στην μετανάστευση» έχει ως στόχο να μάθουν οι μαθητές του 1ου Δημοτικό Σχολείου της Νέας Φιλαδέλφειας για την προσφυγιά και για την μετανάστευση.

 

 Ο χρυσαυγίτης βουλευτής σε ερώτησή του την προηγούμενη Παρασκευή προς τον υπουργό Παιδείας ζητούσε να πληροφορηθεί για την σκοπιμότητα του προγράμματος αυτού, για την ευθύνη της πρωτοβουλίας για την υλοποίησή του, και για τις προθέσεις του Υπουργείου προκειμένου να αναζητηθούν τυχόν πειθαρχικές ευθύνες. Ο βουλευτής μάλιστα επικαλείται και καταγγελίες γονέων και μαθητών αναφορικά με αυτό το πρόγραμμα.

 

 Ο σύλλογος εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης «Ο Αριστοτέλης» έχει καταδικάσει σε ανακοίνωσή του την πρόθεση του βουλευτή της Χρυσής Αυγής να εμποδίσει το πρόγραμμα αυτό. «Οι βουλευτές της ΧΑ αποδεικνύουν ακόμα μια φορά ότι δεν έχουν ίχνος εθνικής ιστορικής μνήμης και αντιστρατεύονται με κάθε μέσο το λαό που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν. Την απάντηση δεν θα την πάρουν από τη Βουλή αλλά από τη γειτονιά της Ν. Φιλαδέλφειας και όλες τις τιμημένες προσφυγικές γειτονιές αυτής της χώρας», αναφέρει ο σύλλογος.

 

«Με ποιο δικαίωμα η Χρυσή Αυγή παρεμβαίνει στα σχολικά προγράμματα και τα στοχοποιεί βάσει του ονόματός τους;», αναφέρει στο tvxs.gr η Ντίνα Ρέππα, πρόεδρος του συλλόγου «Αριστοτέλη». «Βλέπουμε μια εντατικοποιημένη προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να παρέμβει στα σχολεία σε ζητήματα που αφορούν την δημοκρατία, την ελευθερία της σκέψης, αλλά και ενοχοποιώντας την μετανάστευση και την προσφυγιά. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι ελεύθεροι στην παιδαγωγική διαδικασία», συμπληρώνει η ίδια.

 

Την ίδια στιγμή, οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν στον «Αριστοτέλη» ζητούν από το Υπουργείο Παιδείας να απαντήσει με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο καταδικάζοντας αυτές τις παρεμβάσεις. Ταυτόχρονα καλούν τα εκπαιδευτικά σωματεία να συμπαρασταθούν έμπρακτα στην προσπάθειά τους αυτή και να υπερασπιστούν την παιδαγωγική ελευθερία.

 

 

 

Πηγή:  tvxs.gr